�Ci�kie chwile ojczyzny", groza i bezsens wojen domowych, bezmy�lny p�d do wzbogacania si� � wszystko to nape�ni�o dusz� poety odraz� do wsp�czesno�ci, kt�ra w jego...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.

Tragiczna sprzeczno�� idei nurtuj�cych �wczesne spo�ecze�stwo rzymskie wyciska pi�tno na tw�rczo�ci tego wielkiego poety. Lukrecjusz jest optymist�, wierzy 332 V. RZYM W EPOCE WOJEN DOMOWYCH w ustawiczny post�p ludzko�ci, w pot�g� umys�u ludzkiego, zdolnego opanowa� tajemnice wszech�wiata, zarazem jednak pragnie uciec od wsp�czesno�ci, do kt�rej czuje odraz�. Na tle spo�ecze�stwa miotanego ��dz� bogactwa i w�adzy, trawionego walk� bratob�jcz� dostrzega ja�niej�c� �jak s�o�ce w�r�d gwiazd" posta� Epikura, kt�ry uwalniaj�c ludzko�� od strachu przed �mierci� ��ycie ludzkie z tak wielkich burz i tak wielkich ciemno�ci wywi�d� na miejsce bezpieczne i w jasnym �wietle umie�- ci�". Entuzjazm i podziw dla wielkiego mistrza, kt�ry odkry� prawd� i uleczy� zn�kan� ludzko��, przenika dzie�o rzymskiego poety. Przecie� Epikur przez sw� tez� o �mier- telno�ci ducha i duszy uwolni� ludzko�� od strachu przed �mierci�, �kt�ra jest niczym", a przez sw� nauk� o nieingerencji w spraw}' ludzkie bog�w �yj�cych w intermundiach, usun�� z duszy ludzkiej strach przed bogami. �aden dot�d grecki nauczyciel epikureizmu nie przemawia� z tak� moc� i �aden tak wymownie nie malowa� nieszcz�cia i niedoli ludzi pozostaj�cych w jarzmie zabobonu i nieuzasadnionego l�ku. Dzie�o Lukrecjusza, pe�ne prawdziwego patosu i wspania�ych poetyckich obraz�w, oddaj�ce zar�wno ca�� groz�, jak i urod� �ycia, obfituj�ce w opisy wspania�ych i gro�nych zjawisk przyrody g�osi now� prawd� w tonie wieszczym. Do dzi� dnia dzia�a na nas sw� sugestywno�ci�. Z uwagi na to, �e dzie�a Epikura zagin�y, poemat Lukrecjusza jest r�wnie� niezwykle wa�nym �r�d�em poznania staro�ytnego materialistyczno-mechanistycznego pogl�du na �wiat. Wp�yw jego w dobie Odrodzenia by� bardzo wielki. Z wielu lukrecjanist�w wystarczy wspomnie� nazwisko Giordana Bruno i Gassendiego, a z przeciwnik�w Polignaca, autora g�o�nego Antylukrecjusza. W kilkana�cie lat po �mierci Lukrecjusza Marek Tuliusz Cyceron, kt�remu zwy- ci�stwo Cezara nie pozwala�o na kontynuowanie �ywej dzia�alno�ci politycznej, postanowi� po�wi�ci� wolny czas na spopularyzowanie DZIA�ALNO��FILOZO- w�r�d Rzymian dorobku filozofii greckiej. �ywe stosunki FIC^NA CjYCER.ONA Rzymian z filozofami greckimi zacz�y si�. mniej wi�cej w epoce Grakch�w. Przedstawiciel �redniej Stoi (por. str. 333) Panajtios Rodyjski znalaz� gorliwych zwolennik�w grupuj�cych si� doko�a Scypiona M�odszego, Leliusz�w i Mucj usz�w, tw�rc�w prawa rzymskiego. Akademik Kleitomachos przyja�ni� si� z Lu- cyliuszem. W nast�pnym pokoleniu do stoickich idea��w wyra�nie przyznawali si� zar�wno Katon M�odszy, jak i zab�jca Cezara, Brutus. Do Posejdoniosa, najwybitniej- szego przedstawiciela �redniej Stoi w wieku I, je�dzi� na Rodos nie tylko interesuj�cy si� filozofi� Cyceron, lecz tak�e Pompejusz. Stosunki te nie ogranicza�y si� zreszt� do wyjazd�w do Grecji i wys�uchiwania tam wyk�ad�w, tak w tej epoce modnych. Lukullusowi towarzyszy� w obozie akademik Antioch z Askalonu, a Cyceron go�ci� u siebie stoika Diodota. Mimo tych za�y�ych stosunk�w z wsp�czesn� filozofi� hellenistyczn� nie znalaz� si� �aden Rzymianin, poza wspomnianymi ju� niezbyt szcz�liwymi popularyzatorami filozofii epikurejskiej, kt�ry by w j�zyku �aci�skim uprzyst�pni� ten dorobek filozo- ficzny Rzymianom. Tego w�a�nie niezbyt �atwego zadania, przy kt�rego realizacji trzeba by�o pokona� nielada trudno�ci j�zykowe i uzasadni� sam� potrzeb� filozofii oraz p�yn�c� z niej korzy��, podj�� si� Marek Tuliusz Cyceron. Kiedy w lutym r. 45 DZIA�ALNO�� FILOZOFICZNA CYCERONA zmar�a ukochana jego c�rka Tullia, Cyceron rozczytuj�c si� w rozmaitych konsolacjs greckich postanowi� napisa� �pocieszenie dla samego siebie" id�c w tym za przyk�adl akademika Krantora. Ju� w dwa miesi�ce p�niej widzimy go przy pracy nad Hortens szem (Hortensius) i Akademikami (Academica), a w maju zbiera materia�y Tuskulanek (Tusculanarum disputationum l. V.). Zaginiony Hortensjusz, i �wspania�y portal do filozofii cycero�skiej", by� uj�t� w form� dialogu zach�t� filozofii. Wylicza� tu Cyceron w dyskusji z Hortensjuszem neguj�cym warto�� studio filozoficznych wszystkie korzy�ci, kt�re daje filozofia, przy czym nie ogranicza� ' jedynie do podkre�lania jej warto�ci czysto praktycznych; wyra�a� nadziej�, �e rzymsi mi�o�nicy literatury poci�gni�ci formalnym pi�knem dzie� filozoficznych zainter suj� si� tak�e z czasem ich tre�ci�. Istotnie, niemal we wszystkich dzie�ach filozofie nych Cycerona mo�na zauwa�y� trosk� o pozyskanie czytelnika przez o�ywienie tre�. filozoficznej przyk�adami z historii rzymskiej i cytatami z poet�w. Jako filozof Cyceron nie jest oryginalny i nie stara si� o to. Nawet eklektyzn kt�ry cechuje jego dzie�a, nie jest jego oryginaln� koncepcj�, lecz charakterystyczn cech� schy�kowego stadium filozofii hellenistycznej. Eklektyczna by�a ju� �redni Stoa, kt�ra do pierwotnego systemu stoickiego wprowadzi�a sporo element�w platon skich i perypatetycznych. Eklektykiem by� przede wszystkim mistrz Cycerona, przed stawiciel nowej Akademii, Filon z Larissy (160�80) oraz jego ucze� Antioch z Aska �onu. Je�eli Filon z Larissy kontynuuj�c sceptycyzm �redniej Akademii zach�ca� swyc] uczni�w do przys�uchiwania si� wyk�adom tak�e innych szk� filozoficznych, a nie ty�ki Akademii, Cyceron spe�ni� ten postulat w zupe�no�ci. S�ucha� on bowiem zar�wno wyk�ad�w epikurejczyka Faidrosa i stoika Diodota, jak i przedstawicieli nowej Akademii Filona z Larissy i Antiocha z Askalonu oraz platonizuj�cego stoika Posejdoniosa W zakresie teorii poznania i tzw. fizyki najwi�cej odpowiada� Cyceronowi sceptycyzn i probabilizm Nowej Akademii, kt�ra nie ogranicza�a si� jedynie do krytyki dwustu osiemdziesi�ciu o�miu system�w filozoficznych, lecz programowo zaleca�a eklektyzir i mo�no�� wybrania najbardziej prawdopodobnych pogl�d�w z r�nych system�w oraz pi�tnowa�a dogmatyzm jako pewnego rodzaju lenistwo my�lowe stwierdzaj�c, �e ani Platon, ani Sokrates nie byli dogmatykami. Potwierdzenie, �e kierunek ten naj- bardziej podoba� si� Cyceronowi, znajdujemy w dziele Definibus bonorum et malorum (O granicach dobra i zla), gdzie ostatnie s�owo przypada teorii Antiocha z Askalonu

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.