Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.
brunszwickiego
V oo ok. II1 1291 _^Jf
wKf.iK.mf
l i K 1: i t
I-
i j KONRAD F b f l BOLESAW fBOLKj \ : /' ALOMEA ~\ f i PRZEMK \ f
i ! ks.olenicki l { | ks.olenicki f i j *1296-1300 I t ks.glogowski 1 l
f 1*1290-1294 t22XI! 1366| | 1*1293-1296 t1320-132l| J! \tprzed 9 XII 130J/ | l* 1300-1308 t11 1 1331| |
"HENRYK "wwiRY~Y
ks. agaski 1
*1289-1292t22 113421
(tm)~" J_ (tm)(tm) L
/A(3NiEZKA\ ""~ " "^JAN ---- ,-' "KATARZYNA "X
* 1293- 1296 I ks. cinawski i I * 1300- 1305 i
yt25XII1361^ 1*1296-1300 1 7X 1361-13641 '^^1-5X111323-1325^1 \
" JADWIGA
* 1300-1 308
tprzed9XII13
Matylda
c. Hermana rargr. brandenburskiego i
s^ ooftlO-1312 Jiy
^
!-
r"HERYKV"ELAZY~~|
ks. agaski 1
1*1312-1321 t13 IV 13691
r
' ...... ."..,.,;." ,... v."i,.,-...;:.
1" f
/" AGNESZKA ~'\ ^" SALOMEA X /' JADWIGA~\
{ *1312-1321 ; *1312-1322 J J *1312-1316
\j6jub_7_yi.1 136j^f '^tpoj^yhjsg^ vJL2iyjjjjyy
Ry. 180. Tablica genealogiczna Piastw lskich.
Bolesaw I. Prawa okietka do Krakowa nie byy wcale mocniejsze od tych, ktrymi]
mgby legitymowa si ksi opolski. Rzecz w tym, czy znalazby oparcie u miejsco-1
wych czynnikw politycznych, gdy poparcie mieszczan mimo wszystko nie wystar- j
czao. okietek mia za sob rycerstwo i dostojnikw, na ktrych Bolesaw niej
mg liczy. Jeeli ustpi z Krakowa, to nie wskutek perswazji okietka, ale brakuj
poparcia gwnych si politycznych. Midzy zbuntowanym miastem a ksiciem l
lskim take nie byo zapewne jednomylnoci. Z nastpstwa wydarze wolno wnosi, J
e przywdca buntu krakowskiego, wjt Albert, reprezentowa opcj proczesk, {
gdy tymczasem Bolesaw realizowa, czy tylko prbowa realizowa, wasn polityk.:
W ten sposb staje si zrozumiaa tradycja utrwalona w zabytku pochodzcymi
z XV wieku, Pieni o woj ci Albercie, a zapewne niezalenie od niej rwnie u Dugosza,
e wjt Albert zabrany przez Bolesawa z Krakowa przesiedzia pi lat w wizieniu \
w Opolu, a potem przenis si do Pragi, gdzie zmar.
Scz wierny
okietkowi
Na pewno nie wszystkie miasta day si zwie opcji czeskiej, np. Scz pozosta;
wierny okietkowi, jak powiadcza dokument ony okietka, Jadwigi, z 20 lutego ;
1313 roku. Ksina zwolnia mieszczan sdeckich od ce w ziemi sandomierskiej za
ich postaw w czasie, "gdy mieszczanie krakowscy od najdroszego ma naszego,;
od nas i od dzieci naszych przez niewierno odstpili, czynic wysiki w caej ziemi,
aby wprowadzi innego ksicia".
Uporawszy si z buntem mieszczan maopolskich, sign okietek po kolebk
pastwa polskiego. Zwycistwo odniesione nad elementem niemieckim, ktry by
294
Odbudowa Krlestwa Polskiego
utrata
wadzy
w Wielko-
polsce
przez
ksit
gogow-
skich
zajcie
Wielkopolski
przez
Wadysawa
okietka
(1314)
gwn si napdow buntw, przysporzyo okietkowi zwolen-
nikw w dzielnicy, ktra miaa za ze Gogowczykom, e nad-
miernie faworyzowali niemczyzn.. Nawet biskup poznaski
Andrzej Zaremba odstpi od nich.
Ry. 181. Piecz Poznania (odlew metalowy),
XIV wiek.
Na temat okolicznoci zajcia Wielkopolski przez Wady-
sawa I okietka mamy tylko poszlakowe informacje. Nie odno-
towaa tego wanego wydarzenia adna z kronik, a w annalis-
tyce ledwie je zauwaono. Jedynie Rocznik miechowski, odnoto-
wuj c pod rokiem 1314 mier Jakuba winki i odzyskanie przez
klasztor zasekwestrowanego kocioa miechowskiego, dodaje
na kocu, e "ksi Wadysaw odzyska Polsk", tzn.
Wielkopolsk, jak wwczas t dzielnic nazywano ("dux Yladis-
laus Poloniam rehabuit"). Nic nie wskazuje na to, aby okie-
tek musia w celu rewindykacji Wielkopolski posuy si si zbrojn. Pozbawienia
wadzy Gogowczykw dokonali sami Wielkopolanie pod przywdztwem palatyna
poznaskiego Dobrogosta z Dzwonowa, z rodu Naczw. Rd ten sprzyja okietkowi
ju dawniej, a wic tym bardziej popar go wrd narastajcych nastrojw niezado-
wolenia z rzdw ksit gogowskich. Dobrogost pokona pod Keckiem wojska
Gogowczykw, dowodzone przez Jana z Bibersteinu. Niestety, mamy due trudnoci
z datowaniem tego wydarzenia, o ktrym informuje dopiero Dugosz. Z duym
prawdopodobiestwem jest ono odnoszone do 1312 roku, ale nie mona wyczy
roku 1313. Mniej wicej w tym samym czasie, gdy usuwano z Wielkopolski wadze
ustanowione przez ksit gogowskich, opr Wielkopolanom stawi wjt poznaski
Przemko, ktrego popara cz mieszczan. Przemko opowiada si zdecydowanie za
Gogowczykami. Jego opr zamali sami Wielkopolanie, gdy wraz ze swymi zwolenni-
kami broni si w katedrze poznaskiej. Rwnie w tym przypadku mamy due kopoty
z datowaniem tych wydarze. Mogy zaj w 1312 lub w pierwszych miesicach
1313 roku, ale mogy te wstrzsn Poznaniem dopiero na przeomie 1313 i 1314
roku, skoro 28 padziernika 1313 roku biskup Andrzej powici w katedrze poznaskiej
otarz ufundowany przez miejscowych mieszczan, nie wspominajc przy tym nic
o zniszczeniach w katedrze, jakie musiaoby pocign za sobjej oblenie.
Za moment aktywnego wczenia si okietka w sprawy wielkopolskie uwaa si
jego powrt do tytulatury "dziedzica Krlestwa Polskiego", ktrej poniecha po wyg-
naniu go z kraju. Z tytuem takim wystpuje ponownie 10 listopada 1313 roku