Niemcy i Rosj�, wymaga poszerzenia o skutki przemian w Europie podczas ostatniego dziesi�ciolecia wieku XX kiedy to niepodleg�o�� uzyska�o wi�cej pa�stw ni� po I wojnie...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.

Wsp�lnym elementem tych przemian jest stale post�puj�ce rozdrobnienie Europy. Chronologicznie rzecz ujmuj�c, proces ten rozpocz�� si� na Ba�kanach w zwi�zku z post�puj�cym rozpadem Imperium Otoma�skiego, co oznacza�o powstanie takich pa�stw, jak Grecja, Rumunia, Serbia, Bu�garia i w 1913 r. Albania. Skutkiem I wojny �wiatowej by� upadek dw�ch innych wielonarodo- wych imperi�w - Austro-W�gier i Rosji, aczkolwiek carskie wi�zienie naro- d�w odrodzilo si� w formie Zwi�zku Socjalistycznych Republik Radzieckich by z powodzeniem kontynuowa� polityk� dominacji Rosji nad innymi naroda- mi. Tym wa�niejsze s� przeto zmiany wyra�aj�ce zahamowanie ekspansji Ro- sji w kierunku Zachodu i Po�udnia "starego kontynentu". Procesy te w ko�cu wieku obj�ty tak�e Wsch�d Europy. Dobitnie ukazuje to odrodzenie lub wy- odr�bnienie si� takich nowych pa�stw, jak Estonia, �otwa, Litwa, Bia�oru� ,Ukraina i Mo�dawia. Cech� wsp�ln� proces�w, kt�re obj�ty tak�e Czecho- s�owacj� (od 1993 r. podzielon� na Czechy i S�owacj�) oraz Jugos�awi� roz- cz�onkowan� na pi�� cz�ci (zabiegi o dalsze podzialy s� w toku), jest to, �e nowo powsta�e pa�stwa maj� niewielkie terytorium, skromn� liczb� ludno�ci, najcz�ciej du�e trudno�ci gospodarcze oraz g�r� pretensji do s�siad�w. Na tle post�puj�cego rozdrobnienia Europy Wschodniej i Po�udniowej sy- tuacja interesuj�cej nas najbardziej Polski - pa�stwa stosunkowo du�ego, o sporym potencjale gospodarczym - jest stabilna. Jawi si� ona, zw�aszcza od II wojny �wiatowej, jako wa�ny element og�lnoeuropejskiej koncyliacji. 11 Wida� to dobrze w perspektywie wsp�czesnych stosunk�w z jej wszystkimi siedmioma s�siadami, liczby r�wnie sporej jak w okresie mi�dzywojennym. Rozumie si� samo przez si�, �e mi�dzynarodowa sytuacja Polski mi�dzywo- jennej i wsp�czesnej jest pod wieloma wzgl�dami trudna do por�wnania. Lata 1918 - 1939 to mimo wszystko czas rozejmu osi�gni�tego po niezwykle krwawej "wielkiej wojnie". Nierozwi�zane lub wadliwie rozwi�zane sprawy j�trzy�y na tyle silnie, �e od narodzin systemu wersalskiego wi�cej m�wiono i my�lano o rewizji i rewan�u ni� o konstrukcji i wsp�pracy. Z�e lub bardzo z�e stosunki odrodzonej Polski ze wszystkimi jej s�siadami mia�y g��bokie, wzajemnie mocne podstawy i uzasadnienie. Zmiana mapy w tej cz�ci Europy dokonywa�a si� na drodze walki z europejskimi imperiami, z kt�rych dwa - Niemcy i Rosja - ani w�wczas, ani p�niej nie zrezygno- wa�y ze swej wybitnej pozycji. Ich okresowe os�abienie nie zmienia�o istoty polskiego dramatu wynikaj�cego z geopolityki, kt�r� ch�tnie i cz�sto uznaje si� za historyczn� zmor�. Podczas I wojny �wiatowej, a wi�c u progu historycz- nego XX w., przez ziemie polskie przebiega� drugi co do wa�no�ci (po francu- sko-niemieckim) front anga�uj�cy wojska niemieckie, austriacka-w�gierskie i rosyjskie. Newralgiczny charakter geopolitycznego po�o�enia Polski uwypu- kli�y lata mi�dzywojenne. Jej mi�dzynarodowe znaczenie zosta�o w�wczas wy- soko wyniesione przez to, �e sta�a si� ona najpowa�niejszym buforem maj�cym powstrzymywa� ekspansj� bolszewizmu z jednej strony oraz przyj�� na siebie i wytrzyma�, jak d�ugo to b�dzie mo�liwe, brany stale pod uwag� re- wan� niemiecki. Ta, do pewnego stopnia tradycyjna, rola Polski od II wojny �wiatowej uleg�a zmianie. Sta�a si� ona obiektem ju� nie tylko europejskiej (jak to by�o w XVIII w.), ale i globalnej rozgrywki, zdominowanej przez supermocarstwa oraz bipolarny uk�ad stosunk�w w �wiecie. Zmiana tego uk�adu w ostatniej dekadzie XX w. by�a efektem d�ugiego procesu z r�nie rozk�adanymi akcen- tami przez skore do uczestniczenia w zwyci�skiej uczcie spo�ecze�stwa. Pol- ska odgrywa�a wa�n� rol�, gdy� w ramach kreowanego systemu spo�ecz- no-politycznego nazywanego socjalizmem, cz�sto tak�e komunizmem, by�a pa�stwem najbardziej opornym wobec dyktatu moskiewskiego i najbardziej zaawansowanym na drodze odwrotu od stalinowskich, p�niej radzieckich za�o�e� ustrojowych oraz towarzysz�cej im praktyki. Wa�nym elementem specyficznej roli Polski by�o g��bokie przekonanie spo�ecze�stwa polskiego, �e zawsze stanowi�o ono cz�� zachodnioeuropej- skiego dziedzictwa kulturowego, z fundamentami zakotwiczonymi w cywili- zacji �aci�skiej - chrze�cija�skiej. Tak zreszt� Polska by�a i jest widziana przez narody wschodu Europy, dla kt�rychjest w�a�ciwie "Zachodem". Trze- ba te� przypomnie�, na co zwracano ju� wielokrotnie uwag�, �e Polska to swego rodzaju kraj "obrotowy": Zach�d dla Wschodu, ale zarazem Wsch�d dla Zachodu. Antoni S�onimski w 1934 r. w sztuce Iodzina pisa� o Polsce 12 proroczo: "Jeste�my czym� w rodzaju przedmurza, ale przedmurza obroto- wego. Od Wschodu albo od Zachodu. Zale�nie od koniunktury". U S�awomira Mro�ka w sztuce "Kontrakt" z 1986 r. powiedziano: "Pochodz� z kraju po�o�onego na wsch�d od Zachodu i na zach�d od Wschodu". Bronis�aw Ge- remek w dyskusji na XVI Powszechnym Zje�dzie Historyk�w Polskich (wrze- sie� 1999) sprzeczno�� mi�dzy tendencj� do traktowania Polski jako najbar- dziej wschodniego kraju Zachodu a tendencj� do traktowania jej jako najbardziej zachodniego kraju Wschodu nazwa� nawet "schizofreniczn�". Dobre z regu�y stosunki niemiecko-rosyjskie negatywnie wa�y�y na sytu- acji Polski. Najsilniej do�wiadczy�a ona tego po zainaugurowaniu polityki ra- pallskiej w 1922 r., a zw�aszcza wsp�pracy z lat 1939 - 1941, zdominowanej uk�adem Ribbentrop-Mo�otow. Fatalnie kszta�towa�a si� sytuacja Polski tak- �e w�wczas, gdy r�wnowaga mi�dzy granicz�cymi z ni� kolosami (gospodar- czym z jednej strony oraz militarna-politycznym i ludno�ciowym z drugiej) zosta�a zachwiana. Najpe�niej stan ten wyst�pi� po II wojnie �wiatowej, co spowodowa�o, �e Polska zosta�a okolona przez Rosj�, kt�ra okupowa�a wschodnie obszary Niemiec i zarz�dzala nimi oraz w��czy�a do swego zew- n�trznego imperium Czechos�owacj�

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.