ďťż
Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
Inaczej mówiąc, rodzaj renty rodzinnej (wypadkowa czy z ogólnego stanu zdrowia) nie zależy od rodzaju renty inwalidzkiej pobieranej przez zmarłego żywiciela, ale od przyczyny jego śmierci. Jeżeli zatem zmarły pobierał rentę wypadkową, ale zmarł z innych przyczyn niż wypadek przy pracy lub choroba zawodowa, to członkom rodziny przysługiwać będzie prawo do renty rodzinnej z ubezpieczenia rentowego. Oznaczać to będzie wyliczenie renty od podstawy nie wyższej niż 250% przeciętnego wynagrodzenia i bez gwarancji minimalnej wysokości renty, od której następnie wylicza się rentę rodzinną. Jedynym wyjątkiem od reguł ogólnych będzie nabywanie prawa do renty rodzinnej z ogólnego stanu zdrowia bez względu na posiadany przez zmarłego staż ubezpieczeniowy. I odwrotnie, jeżeli zmarły wskutek okoliczności wymienionych w art. 21 ustawy wypadkowej pobierał rentę inwalidzką z ogólnego stanu zdrowia, a śmierć jego pozostaje w związku z doznanym wypadkiem, to członkom rodziny przysługiwać będzie renta rodzinna wypadkowa. Rodzina otrzyma także odszkodowanie z tytułu śmierci w związku z wypadkiem przy pracy.
1.7. Dodatki do rent wypadkowych
W katalogu świadczeń wypłacanych z funduszu wypadkowego znajdują się dwa dodatki: dodatek dla sieroty zupełnej i dodatek pielęgnacyjny.
Poza wyliczeniem należnych dodatków ustawa wypadkowa nie zawiera żadnych innych ustaleń w tej kwestii. Oznacza to, że dodatki przysługują na zasadach i w wysokości wynikających z ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.
Dodatek pielęgnacyjny27 wypłaca się z funduszu wypadkowego osobie mającej prawo do tego dodatku pobierającej:
wypadkową rentę z tytułu niezdolności do pracy albo rentę wypadkową rodzinną,
rentę wypadkową w zbiegu z emeryturą z ustawy o emeryturach i rentach z FUS lub uposażeniem w stanie spoczynku przyznanym ze względu na wiek sędziemu lub prokuratorowi niezależnie od tego, które z tych świadczeń jest pobierane w pełnej wysokości.
Jeśli pobierający rentę rodzinną jest sierotą zupełną, to ma prawo do tzw. dodatku dla sierot zupełnych.
27 Dodatek pielęgnacyjny przysługuje tylko osobie całkowicie niezdolnej do pracy, jeżeli została uznana także za niezdolną do samodzielnej egzystencji. Oceny tej dokonuje lekarz orzecznik ZUS.
268
V. Świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego
Oba te dodatki zostały obecnie ustalone kwotowo (poprzednio były ustalone procentowo w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia). Kwota ta podlega waloryzacji.
Jeżeli uprawniony do renty jest kombatantem, to będzie mu też wypłacany dodatek kombatancki28. Rencista może również pobierać zasiłek rodzinny wraz z dodatkami, jeżeli spełnia warunki dochodowe określone w ustawie z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych29.
2. Świadczenia odszkodowawcze
z tytułu doznanego uszczerbku
na zdrowiu lub śmierci
2.1. Charakter prawny jednorazowego odszkodowania
Jednorazowe odszkodowanie spełnia w systemie świadczeń wypadkowych specjalne funkcje30, stanowiąc formę zryczałtowanego pieniężnego ekwiwalentu za doznanie uszczerbku na zdrowiu, wypłacanego niezależnie od tego, czy równocześnie nastąpiło obniżenie wynagrodzenia albo czy stopień utraty zdrowia uzasadnia nabycie prawa do świadczeń rentowych, bądź też czy nastąpił zgon ubezpieczonego.
W ujęciu ustawy z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych jednorazowe odszkodowanie ma pokrywać szkody rzeczywiście doznane, zaszłe w organizmie ubezpieczonego i utrzymujące się nadal po zakończeniu leczenia i rehabilitacji. Ocena bowiem stopnia uszczerbku na zdrowiu została odsunięta w czasie aż do zakończenia postępowania terapeutycznego oraz upływu zaleconej rehabilitacji31.
Ustawa wypadkowa zobowiązuje do wypłaty jednorazowego odszkodowania wyłącznie Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Jednorazowe odszkodowanie jest już zatem świadczeniem tylko z ubezpieczenia społecznego a nie jak poprzednio także ze stosunku pracy. Oznacza to, że w odniesieniu do wszystkich ubezpieczonych jednorazowe odszkodowanie będzie wypłacane na podstawie decyzji wydanej przez organ rentowy (ZUS), a decyzja odmowna będzie mogła być zaskarżona do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych32.
28 Dodatek ten wypłaca się ze środków budżetu państwa.
29 Dz. U. nr 228, poz. 2255 z późn. zm.
30 Zob. U. Jackowiak, Wyrównanie szkód niemajątkowych spowodowanych wypadkami przy pracy, Warszawa 1975, s. 14 i n.
31 Art. 11 ust. 4 ustawy wypadkowej.
32 W pierwszej instancji orzeka rejonowy sąd pracy i ubezpieczeń społecznych, a jako druga instancja okręgowy sąd pracy i ubezpieczeń społecznych (art. 4778 § 1 i 2 k.p.c).
2. Świadczenia odszkodowawcze z tytułu doznanego uszczerbku na zdrowiu lub śmierci
269
2.2. Stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu
jako warunek nabycia prawa do jednorazowego odszkodowania
Doznany wskutek zadziałania przyczyny zewnętrznej na organizm człowieka uraz33 lub choroba zawodowa mogą mieć trwałe (lub długotrwałe) skutki w zakresie funkcjonowania tego organizmu, przejawiające się w postaci stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.
Ten stały lub długotrwały uszczerbek na zdrowiu uzasadnia prawo do jednorazowego odszkodowania (art. 11 ust. 1)
|
WÄ
tki
|