- Rue Chaines Yertes, a nie Chiennes Yertes, uspok�j si�...

Zielonych �a�cuch�w. Pewnie w ten spos�b oznako- wane by�o wybrze�e. - No - Tarnowski podni�s� si� ci�ko. Min� mia� znowu ponur�. - To ciesz� si�, �e wszystko si� wyja�ni�o. Dobranoc pa�stwu. Veronique, nie sprz�taj�c, pobieg�a za nim. Kazi- mierz nie mia� poj�cia, co powiedzie�, wi�c tylko spogl�da� to na Eryka, to na Ilse, czuj�c niejasno, �e by� mo�e powinien ich przeprosi�. Wakacyjny pobyt nabra� nagle charakteru subtelnego uwi�zienia. Sam nigdy nie s�ysza� podobnego zakazu: przeciwnie, profesorowi zdarza�o si� wysy�a� go do Pornic po drobne zakupy, co prawda rok temu. Ale jeszcze podczas pierwszego wsp�lnego posi�ku - przypomnia� sobie - by�a mowa o tym, �e Falkowie mogliby chodzi� do ko�cio�a w miasteczku. Ilse zrozumia�a chyba jego stan, bo obejrzawszy si�, czy profesor na pewno ju� wyszed�, roze�mia�a si� cicho i wzruszy�a ramiona- mi, jakby bagatelizuj�c zaj�cie. Tak�e Eryk robi� wra�enie, jakby nie przywi�zywa� do niego wagi. My�la� nad czym� intensywnie. 174 -Jeste� pewna, �e szen, nie szien?Jakto si� pisze? Tymczasem Tarnowscy weszli do swojego pokoju. ronique spojrza�a na m�a pytaj�co. Skrzywi� si�, jakby co� bola�o; kiwn�� g�ow�. -Tak, ul�yj mi. Zdenerwowali mnie tym razem. Pos�usznie ukl�k�a i rozpi�a mu spodnie. Pie�ci�a ){<) powoli, potem coraz szybciej. Pierwszy raz zrobi�a mu (o kilka lat temu, w pocz�tkowych tygodniach ma��e�stwa, leszcze w Pary�u, dok�d przyjecha� konferowa� z jej ojcem, profesorem Sorbony. Zakocha�a si� w dziwnym S�owia- ninie, oczytanym i zarazem - zdawa�o si� jej - naiwnym l.ik dziecko. Jego niemoc dopad�a go niespodziewanie, nigdy nie uda�o jej si� dociec dlaczego. P�aka�. Chcia�a mu pom�c i przez chwil� czu�a si� dumna, �e jej si� uda�o. A jednak w�a�nie od tego momentu - rozumia�a coraz Irpiej - zacz�� j� traktowa� szorstko, jakby skompromi- towa�a si� w jego oczach. To prawda, niech�tnie s�ucha�a jego wywod�w, a wiersze, kt�re zdarzy�o jej si� kiedy� opublikowa� w czasopi�mie dla kobiet, skrytykowa� bezlito�nie jako uleganie obrzydliwej modzie na dekaden- tyzm. �Ciebie te� to uk�si�o! - do dzi� pami�ta�a jego podniesiony g�os. - Jestem osamotniony nawet we w�as- nym domu". Ale pocz�tek by� wcze�niej, jeszcze zanim zobaczy�a swoje nazwisko w druku, a on pozna� t� wyma- lowan� Brytyjk�, kt�ra potrafi�a teatralnie modulowa� g�os, niby na granicy szlochu, kiedy chwali�a jego osi�gni�cia. �O/i God, my life has chan-ged, si�ce I read your bo-ok. It's so profound, so deeply pro-found". Veronique domy�la�a si� bez trudu, kiedy przychodzi�y od niej listy: wraca� wtedy spod furtki zawadiackim krokiem, jakby ta�czy�. Czasem my�la�a o tym, �eby wr�ci� do ojca. Ale nie zrozumia�by jej. 175 Pod d�oni� poczu�a pulsowanie; nadstawi�a usta i przy- spieszy�a rytm. Nazajutrz wypogodzi�o si�: zar�wno na niebie, jak mi�dzy gospodarzem a go��mi. Profesor dowcipkowa� przy �niadaniu, przekomarza� si� z Ilse, rozwijaj�c swoj� wczo- rajsz� my�l, �e w przysz�ym �yciu tak niezwyk�a kobieta b�dzie z pewno�ci� m�czyzn�; chwilami brzmia�o to, jakby kpi� z w�asnych s��w. Kiedy Ilse przechyli�a si� przez st� i �cisn�a go za r�k�, m�wi�c: �Trzymam pana za s�owo, profesorze, i oczekuj�, �e pan w takim razie b�dzie kobie- t�" - uca�owa� z galanteri� jej d�o� przed nosem zdumio- nego Eryka. Ruszyli potem w stron� dolmenu, dok�d mog�y powr�ci� wyk�ady. W trawach syka�y koniki polne, s�o�ce grza�o coraz mocniej, jakby chc�c wynagrodzi� ludziom swoj� kilkudniow� s�abo��. Roz�o�yli si�, jak zwykle, po za- chodniej stronie g�az�w, maj�c przed oczami morze; tylko Ilse na sk�adanym krzese�ku siedzia�a ty�em do brzegu. - Istot� naszej koncepcji - m�wi� profesor - jest uduchowienie wszystkiego. Przeciwstawienie si� �lepocie wsp�czesnej nauki, kt�rej zdaje si�, �e skoro to, co nie- materialne, nie poddaje si� procedurom eksperymentu, mo�e zosta� oddalone jako niedowodliwa hipoteza. Nic bardziej b��dnego. Przeciwnie: to materia jest hipotez� zbudowan� na ruinach zaufania duszy do samej siebie. Szczeg�lnie dramatyczny przebieg pojedynku mi�dzy agresywnym, dogmatycznym materializmem a Prawd� daje si� zaobserwowa� na terenie psychologii. Kwestionuje si� istnienie ja�ni, pr�buj�c sprowadzi� j� do funkcji m�zgu. Przegnano gdzie� biblijne poj�cie op�tania, zast�puj�c je nazwami rzekomych chor�b uk�adu nerwowego, kt�- rych �ladu nie ujawnia �adna sekcja. Tymczasem to duchy walcz� mi�dzy sob�, potrafi� dokona� inwazji, podsuwaj�c Hy�li niemaj�ce �adnego zwi�zku z zasadnicz� tre�ci� tycia psychicznego jednostki. Sam bywa�em wystawiony W pokusy samob�jstwa, kt�rego idea nawiedza�a mnie, pocz�wszy od osiemnastego roku �ycia, ca�kiem bez powo- lu