17 grudnia 1908 r...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.
su³tan Abdiil-hamid dokona³ otwarcia nowego parlamentu. W¶ród 288 deputowanych izby ni¿szej doliczono siê 147 Turków (razem z Kurdami), 60 Arabów, 27 Albañczyków, 26 Greków, 14 Ormian, 10 S³owian i 4 ¯ydów. W pochodz±cym z su³tañskich nominacji senacie zasiad³o 53 cz³onków, w tym a¿ 41 muzu³manów. Nadbosforski pa³ac su³tañ-ski f iragan - siedziba parlamentu osmañskiego po m³o-dotureckiej rewolucji; zniszczony przez po¿ar w 1910 r. pa³ac zosta³ niedawno odbudowany jako luksusowy hotel niemieckiej sieci „Kem-pinski" Druzgoc±ce zwyciêstwo w wyborach odnie¶li kandydaci z list Komitetu Jedno¶ci i Postêpu. W rzeczywisto¶ci jednak na listach Komitetu znalaz³o siê wielu prowincjonalnych dygnitarzy, którzy nie w pe³ni uto¿samiali siê z jego programem. Sam wielki wezyr Kamil pasza, otwarcie sympatyzuj±cy z pokonan± w wyborach Osmañsk± Parti± Liberaln±, zosta³ 14 lutego 1909 r. zast±piony przez Huseyina Hilmiego paszê. Jak zapowiada³y ju¿ jednak ekscesy pa¼dziernikowe, rzeczywiste zagro¿enie dla rz±dów Komitetu wysz³o nie ze strony libera³ów, a z krêgów konserwatywnych, które mimo nieznacznej reprezentacji w parlamencie wci±¿ sprawowa³y faktyczny rz±d dusz w¶ród muzu³mañskich rzesz w stolicy i na prowincji. W nocy z 12 na 13 kwietnia 49 1909 r. dosz³o do buntu ¿o³nierzy stacjonuj±cej w stolicy I Armii, pod has³em przywrócenia szariatu i odes³ania do domów kobiet muzu³mañskich. Nazajutrz zbuntowane oddzia³y, do których do³±czyli studenci stambulskich medres, zdoby³y gmach parlamentu i obieg³y budynek Ministerstwa Wojny, morduj±c spotkanych po drodze dzia³aczy m³odotureckich. Su³tan Abdiilhamid, którego udzia³ w przygotowaniu samego przewrotu nie zosta³ nigdy udowodniony, uzna³ go jednak za znakomit± okazjê do odzyskania pe³nej w³adzy. 14 kwietnia w miejsce Hiiseyina Hilmiego su³tan mianowa³ na stanowisko wielkiego wezyra Ahmeda Tevflka paszê, obsadzaj±c jednocze¶nie osobi¶cie minister- DowódcaArmil Czynu, Mahmud §evketpasza stwa wojny i marynarki zgodnie z liter± konstytucji 1876 r., kwestionowan± w sierpniu poprzedniego roku przez m³odoturków. Zmiany te zosta³y zaakceptowane przez „kad³ubowy" parlament, w którym pozostali tolerowani przez rebeliantów libera³owie, od dawna sk³óceni z Komitetem Jedno¶ci i Postêpu. W nastêpnych dniach wiêkszo¶æ ocala³ych z pogromu dzia³aczy Komitetu uciek³a ze stolicy b±d¼ ukry³a siê w podziemiu. 50 Jedyn± nadziej± na przywrócenie do w³adzy m³odoturków by³y wierne rewolucji oddzia³y macedoñskiej ni Armii. Tak¿e dowódca stacjonuj±cej w Edirne trackiej II Armii opowiedzia³ siê przeciwko powsta³ej w stolicy dziwacznej koalicji fanatyków i libera³ów. Pod os³on± jego wojsk zebra³ siê w San Stefano wygnany ze stolicy m³odo-turecki parlament w liczbie oko³o 200 pos³ów. 16 kwietnia 1909 r. dowódca macedoñskiej III Armii, Mahmud Sevket pasza, stan±³ na czele po³±czonych si³ II i in Armii, nazwanych prowizorycznie Armi± Czynu (Hareket Ordttsu). Sam genera³ nie nale¿a³ zreszt± do ruchu m³odotureckiego, zdominowanego przez m³od- Zo³nierze Armii Czynu na ulicach Stambu³u, kwiecieñ 1909 r. szych oficerów, wypowiadaj±c siê jedynie przeciwko ba³aganowi i „nielegalnemu rz±dowi" w Stambule. Nazajutrz Armia Czynu wyruszy³a z Salonik, by 24 kwietnia niemal bez oporu wkroczyæ do osmañskiej stolicy. Trzy dni pó¼niej parlament jednog³o¶nie uchwali³ detronizacjê Abdulhamida, zast±pionego na tronie su³tañskim przez swego m³odszego brata Mehmeda V, nosz±cego przydomek Re§ad CPrawowier-ny"). Zgodnie z osmañsk± tradycj±, zmiana ta zosta³a usankcjonowana uroczyst± opini± prawn± - fetw± - najwy¿szego dostojnika religijnego - wielkiego muftiego Stambu³u. Ostami su³tan osmañski, który „rz±dzi³, a nie jedynie panowa³", uda³ siê na przymusowe wygnanie do Salonik, sk±d pozwolono mu wróciæ dopiero po trzech latach, by spokojnie dokoñczy³ swych dni w Stambule w roku 1918. Epoka wojen ba³kañskich Pod os³on± wprowadzonego w stolicy stanu wojennego, który pozosta³ w mocy a¿ do lipca 1912 r., m³odoturecki parlament móg³ teraz spokojnie dokoñczyæ dzie³a rewolucji, zmieniaj±c 21, anuluj±c l i wprowadzaj±c 3 nowe artyku³y do midhatowskiej konstytucji z roku 1876. Su³tan musia³ odt±d przysiêgaæ przed Zgromadzeniem na wierno¶æ szariatowi i konstytucji oraz krajowi i narodowi. Pozostawiono mu prawo mianowania wielkiego muftiego Stambu³u, zwanego szejchuli-slamem, oraz wielkiego wezyra, podczas gdy dobór pozosta³ych cz³onków rady ministrów powierzono ju¿ temu ostatniemu. Traktaty i umowy zawierane przez su³tana musia³y byæ odt±d aprobowane przez parlament Nie do poznania zmieniono wreszcie z³owrogi artyku³ 113, który trzydzie¶ci lat wcze¶niej przyczyni³ siê do zguby Mid-hata paszy. Parlament zadba³ te¿ o podporz±dkowanie mu urzêdu wielkiego wezyra i rady ministrów, wprowadzaj±c zasadê indywidualnej i zbiorowej odpowiedzialno¶ci ministrów oraz obowi±zek dymisji rz±du w przypadku uchwalenia wotum nieufno¶ci. Jedynie w razie ponowienia wotum nieufno¶ci wobec nowo powo³anego rz±du su³tan zobowi±zany by³ rozwi±zaæ parlament i zarz±dziæ nowe wybory w ci±gu trzech miesiêcy. W rezultacie tych zmian w³adza wykonawcza skupiona dot±d w rêkach su³tana i wielkiego wezyra zosta³a nieproporcjonalnie os³abiona na korzy¶æ parlamentu, sterowanego zza kulis przez Komitet Jedno¶ci i Postêpu. Na stanowisko wielkiego wezyra powróci³ usuniêty podczas kontrrewolucji Hiiseyin Hilmi, zast±piony w styczniu 1910 r. przez by³ego ambasadora w Rzymie, Ibrahima Hakki'paszê. Tym razem cz³onkowie Komitetu zdecydowali siê obsadziæ swymi cz³onkami dwa kluczowe 52 stanowiska w rz±dzie
Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. SkÅ‚adam siÄ™ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ… gównianego szaleÅ„stwa.