ďťż
Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
Lekarz
okulista ma za zadanie leczyć przede wszystkim obwodową cześó
układu wzrokowego, tak aby oko przepuszczało i odbierało wra-
Widzenie
lunetowe,
obwo dowe
uszkodzenie
siatkówki
Mroczek
środkowy,
centralne
uszkodzenie
siatkówki
Niedowidzenie
połowiczne
dwuskroniowe
Niedowidzenie
połowiczne
prawostronne
Niedowidzenie
połowiczne
lewostronne
Rys,5. Schematy pól widzenia spotykanych w&ród dzieci niedowi-
dzących
ZAKŁADY L LA NWOO
05-C81 Larki V'e:'^-,--
- 34 -
ienia wzrokowe. Nauczyciel I psycholog mają uczyć dziecko pa-
trzenia, tak by rozumiało i odpowiednio interpretowało oglądane
obrazy, Na tym polega właściwa szkolna rehabilitacja wzrokowa.
Jednyra z dodatkowych objawów utrudniających szkolną pracę
wzrokową jest całkowity brak lub znaczne osłabienie akomodacji.
Akomodacja wzrokowa polega aa zdolności wyraźnego widzenia z
różnej, zależnie od potrzeb życiowychj, odległości, a zalety od
skurczu mięśnia rzęskowego 1 elastyczności soczewki, która z
wiekiem traci tą zdolność,, W zależaośei od wieku zakres akomo-
dacji zmniejsza się^i tak: w wieku lat 5 dla odległości 30 cm
przed okiem zdolność akomodaeyjna wynosi 20 diaptrii, w wieku
lat 10 już tylko 14 dppr, w wieku lat 40-5 dppr, a powyMj
lat 60 akoraodacja zwykle przestaje działać. Zdolność akomodaeji
odgrywa bardzo dużą rolę w pracy szkolnej, np, @rzy przepisywa-
niu tekstu z tablicy do seazytu, przy obserwowaniu róansgo ro-
dzaju doświadczeń fizycznych czy chemicznych, rysowaniu z modę-
li, i wszędzie tam, gdzie uczeń musi przenosić aię wzrokiem na
różne wymagane odległości. Im bliżej od oka trzymamy tekst
książki, tym większej wymaga to akosrodacji. Do stałej pracy
wzrokowej z bliska nie można bez amęczenia wykorzystywać całej
zdolności akomodacy.jnej, tylko najwyżej 3/4 tej zdolności. Przy
osłabieniu akomodacji występują przy czytaniu objawy zamazywa-
nia się druku, bóle głowy, przekrwienie spojówek.
W szkole dla dzieci niedowidzących spotykamy elą z całkowi-
tym brakiem ąkomodacji u uczniów bezsoczewkowych po operacjach
zaómy, u dzieci z wrodzonym podwichnięciera soczewek, np. w ze-
spoie Marfana. Przejściowo możemy ooserwować porażenie ąkomoda-
cji po zastosowaniu atropiny do celów diagnostycznych lub leez-
nicsych, przy ciężkich zatruciach, przy dyfterycie /błonicy/.
Zmniejszoną zdolność akomodacyjną stwierdzamy u daieci wątłych,
osłabionych, z wysoką nadwzrocznością. Całkowity brak lub osła-
bienie zdolności akomodaeyjnej naraądu wzroku możemy wyrównać"
przez zastosowanie skupiających, dodatnich soczewek o różnej
mocy. Dzieci bezsoezewkowe w szkole muszą posługiwać się dwoma
parami szkieł, jedną do dali i drugą wocniejszą do pracy z bli-
ska. Światło jest czynnikiem pobudzającym akoraodację, dlatego
- 35 -
uczeń z niedomogą tej zdolności powinien mieć zapewnione dobrą
niesbyt intensywne pośrednie oświetlenie. Zdarzają się przy-
padki skurczu akoraodacjiť powstają wówczas objawy krótko-
wzroczności z obniżoną ostrością wzroku do dali. Skurcz ten
występuje zwykle na krótki okres, ale niepokoi pacjenta i jego
otoczenie,
Oczopląs u dzieci niedowidzących występuje często jako je-
den z ważnych dodatkowych objawów ocznych, utrudniających zna-
cznie szkolną pracę wzrokową, Oczopląsem nazywamy mimowolne
ruchy gałek ocznych występujące w różnym stopniu i rodzaju u
dzieci z obniżoną ostrością wzroku od urodzenia lub bardzo
wczesnego dzieciństwa, przed ustaleniem się odruchowej zdol-
ności fikaacji. Ocaopląs występuje zwykle w obu oczach, ale
zdarzają się wypadki jednooczne. Aby wystąpił oczopląs, musi
być zachowana chociaż minimaxna zdolność widzenia. U niewido-
mych nie występuje oczopląs, tylko bezładne ruchy gałek ocz-
nych. W przeciwieństwie do oczopląsu nabytego, np. przy scho-
rzeniach centralnego układu nerwowego lub błędnika, u górników
po wieloletniej pracy w kopalni, oczopląs istniejący od wczes-
nego dzieciństwa nie daje męczącego wrażenia poruszania się
oglądanych przedmiotów. Obserwowany ocizopląs u dzieci w ssjkole
dla niedowidzących bywa różnego rodzaju, stały i okresowy, po-
ziomy wahadłowy albo skaczący obrotowy bądź pionowy, a nawet
skośny, Jywa więcej czy mniej zaznaczony, zależnie od ustawia*
nia się gałek. Zdarza się, że oczopląs występuje u dzieci rów-
nocześnie z mimowolnymi ruchami głowy, a nawet tułowia /spas-
mus mutans/. Oczopląs występujący u dzieci świadczy najczęś-
ciej o uszkodzeniu centralnej części siatkówki, okolicy plamki
żółtej, aoże %o być zwyrodnienie, pozostałość po przebytym za-
paleniu, poporodowym wylewie krwi lub niedorozwoju embrional-
nym
|
WÄ
tki
|