IV...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.

W roku 1787 kr�l Stanis�aw August odby� podr� do miasteczka Kaniowa nad Dnieprem le��cego, dla widzenia si� z Cesarzow� Katarzyn� II, udaj�c� si� w�wczas do Chersonii, i z Cesarzem Austryackim J�zefem II, w tym�e celu tu przyby�ym. W ci�gu tej podr�y przyby� do �abunia. Ojciec m�j, z obligacyi Stempkowskiego wojewody kijowskiego, w Warszawie podtenczas b�d�cego i prezyduj�cego w komissyi wojskowej, przyjmowa� N. Pana w �abuniu, w imieniu gospodarza. Sala jedna w pa�acu by�a zupe�nie na wz�r. sali zamku Warszawskiego kr�lewskiego urz�dzona; nawet rozmiar i kolor mozajki zachowano. W jednym ko�cu sali, pod gzemsem, wyobra�ono w malowidle cze�� kuli ziemskiej, nad ni� napis by� ziemia wo�y�ska z wschodz�cem w g�rze s�o�cem. W drugim ko�cu by�a cyfra kr�lewska. Gdy dalej jad�c, Kr�l przyby� do Cudnowa, ojciec m�j ofiarowa� mu tam pod wierzch konia ze swego stada, bardzo pi�knego i doskonale wyje�d�onego, gdy� Stanis�aw August lubi� niekiedy konnej jazdy za�ywa� � co nawet wci�gu tej podr�y si� trafia�o. Szyd�owski, jenera�-adjutant, szef regimentu imienia kr�lewskiego, zaproszony od mojego ojca, zboczy� do Januszpola dla widzenia tego konia i przyj�cia go w imienin kr�lewskiem. Przypomina mi si� to z powodu stada o kt�rem m�wi�em. Musz� tu w tem miejscu do�o�y� uwag�, �e opis tej podr�y kr�lewskiej, przez biskupa Naruszewicza, towarzysz�cego w niej kr�lowi, dokonany, ze wszystkich pism tego s�awnego cz�owieka najmniej jest zajmuj�cym i najmniej do czytania przyjemnym. Jednak to by�a materya, daj�ca obszerne pole pisarzowi do mi�ych i zajmuj�cych obraz�w. O ile wiem z tradycyi, obywatele wojew�dztw, przez kt�re ten monarcha przeje�d�a� wyje�d�ali konno na granice w mundurach woje w�dzkich i stosownem ubraniu koni; damy nawet, przynajmniej s�dz�c z tego co u nas by�o w wojew�dztwie Kijowskiem, mia�y ubiory jednakowe, kolor�w munduru wojew�dzkiego i w tych prezentowa�y si� na balach, kt�re dla Stanis�awa-Augusta po drodze dawano. Nie pomn�, w kt�rym wojew�dztwie z Mazowsza, Czaplic, �owczy koronny, cz�owiek bardzo dowcipny i weso�y, u�o�y� piosneczk�, w kt�rej wystawi� mazura podziwiaj�cego osob� kr�lewsk� i orszak jego, utkwi�y mi z niej w pami�ci nast�pne dwa wiersze: Jedni po polsku, drudzy z niemiecka, Ka�demu z boku �wieci gwiazdeczka... By�a i w wojew�dztwie Kijowskiem pie�� u�o�ona, kt�r� po obiedzie zebrani obywatele w sali �piewali pij�c zdrowie kr�lewskie. Pierwsza strofa, kt�r� zapami�ta� mog�em, by�a nast�puj�ca: Hej wiwat kr�l nasz ! podnie�my g�osy, Niech si� obij� a� o niebiosy. Kr�l swej dobroci dow�d nam daje Kiedy odwiedza kijowskie kraje; Za takie �aski, za takie dary, Czy�my mu wszyscy z serc swych ofiary: Hej wiwat kr�l nasz i t. d. Po od�piewaniu tej pie�ni, kr�l kaza� sobie poda� kieliszek wina, przywo�a� ojca mojego, jako gospodarza i prosi�, aby o�wiadczy� od niego dzi�kczynienie obywatelstwu za te oznaki przychylno�ci, dodaj�c, �e "najwi�kszym dla niego wie�cem jest uwity z serc obywatelskich". Sam za� wykrzykn�wszy vivant obywatele wojew�dztwa Kijowskiego! � wypi� kiliszek wina. Wtedy ojciec m�j, kazawszy znowu poda� wina, z gronem obywateli za�piewali piosnk�, kt�r� improwizowa� na ulubion� od kr�la nut� Czaplicowskiej piosenki; w tych s�owach: Kaza�e� kr�lu, do�o�y� i to �e z serc koron� przyjmiesz uwit�, �e ci jest mi�o s�ysze� te g�osy Kt�re za ciebie szlemy w niebiosy, �e czuj�c dla nas wdzi�czno�ci wiele, Wyrzek�e� � vivant obywatele! My za�, Kr�l wiwat! krzykniemy jeszcze, Nasze �piewania, niech b�d� wieszcze. Na tem si� sko�czy�y libacje i kr�l odszed� do przygotowanych dla siebie pokoj�w, dla u�atwienia korrespondencyj przez sztafet� z Warszawy mu nades�anej. Gdyby w miejscu Naruszewicza by� tam nieoszacowany nasz Krasicki, pewnieby nada� opisowi temu poetyczniejsz� posta�, i uczyni� go dla czytelnik�w powabniejszym. A jednak i ksi�dz Naruszewicz umia� czasem by� krotofilnym w ulotnych wierszykach swoich. Z tych przypominam pocz�tek jednego, w kt�rym wystawia pory �ycia m�czyzny: Ch�opiec gdy ma lat dwadzie�cia Raj dla niego, p�e� niewie�cia, Przez figlarne swe kawa�ki, Podobny jest do piszcza�ki; W kt�r� byle zad�� nieco, Hurmem tony z niej wylec�, T� zabaw� on si� pie�ci A� naliczy lat trzydzie�ci: (1) Jeszcze s��w kilka o Naruszewiczu. Zna�em w Warszawie pewn� kasztelanow�, kt�rej nic wymieniam, bo cho� dawno zmar�a, s�dz�, �e w prowincyi naszej r�d jej licznym by� musi jeszcze. Naruszewicz towarzystwo jej lubi� bar- --------------------------------- (1) Wielce w�tpliwa rzecz, czy ten wierszyk jest Naruszewicza, nie dla tre�ci, ale z budowy s�dz�c. (P.R.W.) dzo i niem si� rozrywa�, sukni� sw�, jak Herkules maczug�, sk�adaj�c u n�g tej Omfali. Tymczasem Omfala by�a wprawdzie m�oda, t�usta, bia�a, czerwona i weso�a, ale przymiot�w innych nie pytaj

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.