ďťż

Stres, działając poprzez wspomniany oś, może doprowadzić do osłabienia układu! odpornościowego, czyniąc organizm podat-j nym na choroby, na które jest on...
Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.
Chociaż nikt do- j kładnie nie wie, dlaczego system odporno- ściowy słabnie w okresie stresu, przypuszcza j się, że taka reakcja wobec zagrożenia pełni-; ła w toku ewolucji naszego gatunku funkcję | mechanizmu obronnego przed chorobami j z autoagresji (Sapolsky, 1994). Wiadomo jednak ponad wszelką wątpliwość, że wyła-j czenie systemu odpornościowego pod wply- PSYCHOLOGIA ZABURZEŃ 213 wem przewlekłego stresu powoduje groźne i długotrwałe skutki zdrowotne, czyniąc nas podatnymi na choroby spowodowane czyn- nikami zewnętrznymi. Psychoneuroimmu- nologia, która zajmuje się badaniem wpływu stresu na układ odpornościowy, jest jeszcze stosunkowo młodą dziedziną wiedzy. Osła- bienie reakcji układu odpornościowego mo- że oznaczać, że dana osoba podatna jest nie tylko na choroby zakaźne, ale również na po- ważne zaburzenia psychiczne, między inny- mi na depresję (Yehuda, Teicher, Trestman iin., 1996; patrz rozdział 6. i 8.). Wiele badań wykazało powiązanie mię- dzy stresem i występowaniem skrajnych sta- nów emocjonalnych, takich jak rozpacz (Ir- win i in., 1987), separacja i rozwód (Kie- colt-Glaser i in., 1988) oraz stres egzamina- cyjny (Workman, La Via, 1987). Oceniając w 1992 roku badania nad wpływem na zdro- wie zmian w układzie odpornościowym, Ża- kowski, Hali i Baum zwrócili uwagę na niez- miernie ważną rolę układu odpornościowego w reakcji na stres. Narządy i komórki związane z układem odpornościowym stanowią główną obronę przed obcymi organizmami i innymi poten- cjalnymi zagrożeniami. Skóra broni nas przed inwazją niezliczonych mikrobów i cząsteczek, od których roi się otaczające nas powietrze i woda; jesteśmy też silnie chronieni przed chorobami, takimi jak rak czy AIDS. Z tego wniosek, że układ odpor- nościowy broni nas przed chorobami autoim- w /:.e spoidło wielkie spoidlo , przednie podwzgórze skrzyżowanie wzrokowe - - ciato suteczkowate ? przysadka twór siatkowaty szlaki zstępujące podwzgórza móżdżek komora czwarta ? rdzeń PRZEKRÓJ STRUKTUR MÓZGOWYCH, TAKICH JAK PODWZGÓRZE, KTÓRE BIORĄ UDZIAŁ W REAKCJI NA STRES RYCINA 4.2 214 STRES I ZABURZENIA PRZYSTOSOWANIA munologicznymi i zapewnia równowagę ko- mórek, zwiększając szansę przeżycia. Wydaje się, że stres wpływa na nasz układ odpornościowy poprzez podwyższenie poziomu kortykosteroidów, co zmniejsza metabolizm limfocytów i odporność na cho- roby, choć mechanizm tego działania jest zupełnie nieznany (Mazure, Druss, 1995; Ye- huda, 1998). W wielu badaniach (np. Bosca- rino, 1996) stwierdzono zmiany poziomu kortyzolu u weteranów wojennych cierpią- cych na zespół stresu pourazowego; niski po- ziom kortyzolu po przebytym stresie jest za- powiedzią rozwoju tego zaburzenia. Warto zauważyć, że większość opisywanych zmian w poziomie kortyzolu polegała na jego obni- żeniu, a nie podwyższeniu, co przewidywał model Selye'a. W 1998 roku Yehuda, Res- nick i zespół przeprowadzili badania pozio- mu kortyzolu u ofiar gwałtów i stwierdzili je- go obniżenie jedynie u tych kobiet, które wykazywały ostrą reakcję unikania i objawy głębokiego urazu. Nie na wszystkie pytania znamy jeszcze odpowiedź, ale niespójność uzyskanych wyników można przypuszczal- nie tłumaczyć habituacją lub hiperaktywno- ścią organizmu przystosowanego do stresu (Southwick i in. 1997). PSYCHOLOGICZNE NASTĘPSTWA DŁUGOTRWAŁEGO STRESU Nieco mniej skomplikowany jest opis de- kompensacji osobowości pod wpływem ura- zu. Wydaje się ona przebiegać podobnie jak dekompensacja biologiczna i może powodo- wać określone reakcje biologiczne: 1. Alarm i mobilizacja. Najpierw zostają postawione w stan alarmu i mobilizacji zasoby osobiste, potrzebne do radzenia sobie z traumą. Typowe dla tego stadium jest pobudzenie emocjonalne, zwiększo- ne napięcie, podwyższona wrażliwość, zwiększenie gotowości (czujności) i pod- jęcie zdecydowanej próby opanowania się. Jednocześnie, starając się przeciwsta- wić niebezpieczeństwu, używamy roz- licznych sposobów radzenia sobie - zo- rientowanych na zadanie, zorientowa- nych na obronę lub obu jednocześnie. W tym stadium mogą pojawić się takie objawy nieprzystosowania, jak ciągły lęk i napięcie, zaburzenia żołądkowo-jelito- we lub inne schorzenia oraz obniżenie wydajności; wszystkie te objawy sygnali- zują, że proces mobilizacji zasobów adaptacyjnych nie jest dostosowany doj potrzeb. 2. Adaptacja. Jeśli uraz trwa, często udajel nam się znaleźć sposoby radzenia sobie! i w pewnym zakresie zachować przysto-j sowanie do życia
Wątki
Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gĂłwnianego szaleństwa.