Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
instruktor wychowania fizycznego z lekarzem, nauczyciel zawodu z nauczycielem przedmiotów ogólnokształcących itp. Jeśli natomiast chodzi o koordynację poczynań wszystkich specjalistów w szkole zawodowej czy w zakładzie pracy, obowiązuje ta sama zasada, co w rehabilitacji leczniczej, mianowicie należy brać pod uwagę zagadnienie dominujące i ten specjalista, który w tej problematyce jest najbardziej kompetentny, decyduje o kierunku poczynań rehabilitacyjnych. Jeżeli inwalida potrzebuje np. protezy, specjalistą tym będzie lekarz, jeśli ma stałe trudności w obcowaniu z kolegami - psycholog lub asystent społeczny.
Tak w zakładzie szkolenia inwalidów, jak i w zakładzie pracy potrzeba koordynacji zaznacza się zwłaszcza w pierwszych dniach pobytu inwalidy w danym zakładzie, kiedy głównym zadaniem jest możliwie dobre przystosowanie inwalidy do pobierania nauki zawodu czy podjęcia pracy zarobkowej. Formalnie biorąc, koordynatorem wszelkich poczynań w szkole zawodowej jest jednak zawsze wychowawca, a w zakładzie produkcyjnym - instruktor zakładowy dla inwalidów, jeżeli zaś nikt nie pełni tej funkcji - majster lub pracownik personalny.
Zasady współdziałania specjalistów w zespole nie dadzą się ująć w ramy żadnej instrukcji, która by określała szczegółowo ich zadania. Jest to proces wysoce skomplikowany, delikatny, wymagający wielkiego taktu i wyczucia. Działanie grupy, mające na względzie osiągnięcie określonego celu, nie zawsze jest uwarunkowane tylko pracą członków w grupie. Według Wńitehouse'a (1951);
"...praca zespołowa - to nie zbiór opinii konsultantów, którzy, każdy ze swego punktu widzenia, w sposób statyczny przekształcają w decyzje owe punkty widzenia wraz z kierownikiem zespołu... Kontrola decyzji nie może być powierzona wyłącznie jednej osobie, nie jest to również podsumowanie raportów specjalistów, lecz ich asy-milowanie".
W codziennej praktyce współpraca członków zespołu nie zawsze przebiega w sposób prawidłowy. Oto trudności, na które - zdaniem Whitehouse'a - napotyka się w pracy zespołu:
1. Specjaliści, choćby nawet wykazywali dobrą wolę, nie znają często techniki współpracy.
2.. Specjalista omawia przypadki językiem zrozumiałym dla wąskiego kręgu własnej specjalności, zamiast językiem zrozumiałym dla wszystkich.
3. Praca specjalisty w zespole zależy w dużym stopniu od jego poprzednich doświadczeń zawodowych - może on zasklepić się w swojej specjalności (w razie braku okazji do współpracy z innymi), albo też mieć tak szerokie podejście do zagadnienia, że nie pozostaje już miejsca dla innych ("imperializm" zawodowy - przyp. autora).
4. Zbyt teoretyczne nastawienie (bez życiowej praktyki) i dążenie do rozwiązania zagadnienia za wszelką cenę.
5. Długoletnia specjalizacja kształtuje przekonanie (świadome i podświadome), że całe zagadnienie koncentruje się w obrębie jego specjalności i jest jej wynikiem.
6. Stały postęp we wszystkich dziedzinach nauki sprawia, że specjalista ma trudności w dotrzymaniu kroku osiągnięciom nawet w swoim własnym przedmiocie, nie mówiąc już o innych, z którymi styka się w swojej codziennej pracy.
7. Istnieje tendencja nawiązywania współpracy z pokrewnymi specjalnościami, natomiast do kontaktów z kolegami, którzy zajmują się odmienną tematyką, stosunek jest "nieprzychylny".
8. Uzależnienie współpracy od osobowości poszczególnych członków zespołu. Są osoby trudne do współpracy, zarówno z kolegami specjalistami, jak i z inwalidami, np. zdradzają one tendencję kontrolowania wszystkiego, są nadmiernie pewne siebie.
9. Jeśli personel paramedyczny wykonuje swoje zadanie przez dłuższy okres czasu bez nadzoru fachowego, przyzwyczai go to z biegiem czasu do pracy "według swego uznania", co w konsekwencji utrudni wszelką współpracę.
10. Dotychczas programy kształcenia specjalistów nie przewidują kształcenia umiejętności współpracy'z innymi (pracy zespołowej).
11. Niechęć lub brak zrozumienia dla pracy kolegi z zespołu, brak jasnego rozeznania w wykonywanej funkcji, tendencja do samodzielnego rozwiązywania wszystkich problemów opieki nad inwalidą, oparta na nieuzasadnionym stawianiu swojej dyscypliny na pierwszym miejscu.
12. Istnieją jeszcze czynniki uboczne, które oddziałują na pracę zespołu, np. sposób administrowania zakładem, wysokość nakładów finansowych, osobiste wpływy niektórych członków zespołu.
Skład zespołu i udział jego członków na różnych etapach rehabilitacji psychicznie chorych w mniejszym ośrodku, bez pełnej obsady specjalistów (wg Hellerstein, Gold-stone - 1954)
Lekarz
Asystent społeczny
Pielęgniarka
Rodzina
Ostra choroba
Lekarz
Asystent społeczny
Terapeuta zajęciowy
Rodzina
Powrót do zdrowia
Lekarz domowy - przemysłowy
Asystent społeczny
Doradca
zawodowy,
pracodawca
Rodzina (znajomi)
Powrót do pracy
Problem współpracy przedstawicieli różnych dyscyplin występuje obecnie we wszystkich dziedzinach pracy, i to w coraz ostrzejszej formie.
Według Szczepańskiego (1962); "Nie jest możliwe, aby jeden przedstawiciel opanował kompetentnie szereg dyscyplin, natomiast możliwe i pożądane jest łączenie specjalistów w grupy... To są rzeczy pozornie proste, chociaż praktyka jest niekiedy niełatwa; wymaga znalezienia wspólnego języka, założeń ogólnych, dyrektyw metodologicznych. Stąd już taka forma współpracy domaga się rozwiązania szeregu zagadnień teoretycznych. Czy integracja ma polegać na przyjęciu wspólnych założeń ontologicznych i metodologicznych, czy wymaga ustalenia wspólnych pojęć i w jakim zakresie?"
Na podstawie własnej praktyki możemy stwierdzić, że np. trudności współpracy psychologa z asystentem społecznym i psychiatrą wynikają z następujących przyczyn:
- wzajemne nakładanie się zagadnień ich specjalności, a w pewnych przypadkach nie dość jasne rozgraniczenie kompetencji (wynika to m. in
|
WÄ
tki
|