Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
W każdym bądź razie musiało istnieć porozumienie
między biskupami obu obrządków.
Kronikarz niemiecki podaje, że przy koronacji Bolesława Śmiałego obecnych było piętnastu
biskupów, co oznaczało duży splendor5'. Liczba ta stanowi zasko czeniedla historyków. Dwadzieścia
lat później Gali nadmienia, zew Polsce było sześciu biskupów. Wynikałoby z tego, że w ciągu bardzo
krótkiego okresu czasu zniknęło, bez specjalnego powodu, 7 do 9 biskupstw, co jest nie do
pomyślenia. Sprawa staje się jasna, jeżeli weźmie się pod uwagę, że obok sześciu biskupów
łacińskich, do których trzeba wliczyć dwóch legatów papieskich, urzędowało siedmiu biskupów cyrylo-
metodiańskich. Razem więc przy koronacji w 1076 r. obecnych było piętnastu biskupów.
Bolesław Śmiały był niezwykłym władcą. Idąc śladami pradziada Bolesława Chrobrego rzucił się w
wir walki z sąsiadami. Mimo że siostra jego, Święto sława, była żoną księcia czeskiego Wratyslawa II
(1032-1092), Bolesław Śmiały toczył z nim zacięte boje. Poniósł klęskę pod Grodźcem morawskim w
1062 r.
Z kolei skierował wzrok na Węgry. Dwukrotnie interweniował zbrojnie osa dzając na węgierskim
tronie wpierw, w 1062 r., Belę I, następnie jego syna, Gej zę I, w 1063 r.
W 1069 r. Bolesław Śmiały wyprawił się na Kijów, gdzie na tronie osadził swego wuja Izasława.
Na tle polityki ruskiej popadł znów w konflikt ze swym szwagrem, księciem czeskim Wratysławem II.
Wynikiem tego były walki polsko-czeskie w latach 1070-1071.
Przerwał je król niemiecki, Henryk IV, wzywając obu książąt do Miśni na pertraktacje, gdyż spór
polsko-czeski był mu nie na rękę. Wymuszone poro zumienie na niewiele się zdało. Bolesław Śmiały
uderzył na Czechy w 1072 r.
Chcąc poskromić władcę Polski, Henryk IV zaczął przygotowywać wyprawę odwetową na Polskę,
ale plany pokrzyżował mu bunt Sasów i spór z papieżem Grzegorzem VII.
Szachując wpływy niemieckie na Węgrzech i w Czechach, Bolesław Śmiały automatycznie stał się
sprzymierzeńcem papieża, za co Grzegorz VII obdarzył go koroną królewską. Zaraz po koronacji,
mając ruskie posiłki, Bolesław Śmiały uderzył na Czechy.
W 1077 r. wmieszał się znów w spory dynastyczne na Węgrzech. Osadził na tronie swego wychowanka,
Władysława, syna Beli I. Interweniował też w Kijo wie, gdzie po śmierci Świętosława po raz drugi osadził na tronie
Izasława. Jego wuj zginął jednak w walce z braćmi i sprawa podporządkowania Rusi jurys dykcji rzymskiej
upadla.
Był to okres sukcesów Bolesława Śmiałego. W Polsce wyczerpanej wojnami zaczęło wrzeć. Rosła
liczba ludzi niezadowolonych z polityki króla.
Miał Bolesław Śmiały wiele zalet. Był odważny, wspaniałomyślny i szczodry. Stąd jego drugi przydomek -
Szczodry. Lecz władca Polski posiadał również wady. Był zuchwały, zarozumiały, niezrównoważony i popędliwy.
Może na jego charakterze zaciążyło podwójne pokrewieństwo z cesarzami bizantyjskimi61.
Przypuszczalnie po nich odziedziczył niezrównoważony umysł, który często prowadził do obłędu.
Aroganckim zachowaniem zraził sobie nie tylko sąsiadów, ale również naczel ników możnych rodów polskich,
siedzących na wielu grodach. Liczba zwolen ników króla malała. Zrażeni naczelnicy mimo woli kierowali wzrok na
Płock, gdzie rezydował Władysław Herman, młodszy brat Bolesława Śmiałego.
Król dolał oliwy do ognia, kiedy po powrocie z drugiej wyprawy kijowskiej su rowo karał winnych
rozprzężenia obyczajów. Tragiczna śmierć biskupa Stani sława dopełniła reszty. Wyobcowany w kraju
Bolesław Śmiały musiał szukać schronienia na Węgrzech.
Przypisy:
1."Gregorii VII Registrum", Berlin 1920.
2. S. Łubieński, "Vitae Episcoporum Plocensium",Antverpiae 1642.
3. W. Meysztowicz, "L'union de Kiev avec Rome sous Gregoire VII", Studi Gregoriani, V, 1956.
4. Sandomierz odgrywał w owych czasach dużą role, stąd S.Ketrzyński sądzi, że "zaginio na metropolia" miata przez caty
czas swoją siedzibę nie w Krakowie, ale w Sandomie rzu.
5. Lambert z Hersfeldu (Monumenta Germaniae Historica V), jako mnich nie mógł potępić papieża Grzegorza VII za
przyznanie korony Bolesławowi Śmiałemu. Nie ma jąc wyboru w wywarciu zemsty, tak zohydza władcę Polski: "Bolesław
bezwstydnie po kusił się o koronę przeciw prawom i na hańbę królestwa naszego niemieckiego". Ten sam kronikarz
zanotował, że przy koronacji Bolesława Śmiałego obecnych było pięt nastu biskupów, nie podając jakiego oni byli
obrządku.
6. Zarówno matka Bolesława Śmiałego, Maria DobroniegaJakijego babka Rycneza by ły związane pokrewieństwem z
cesarzami bizantyjskimi.
Rozdział XX
BISKUP STANISŁAW
11 kwietnia 1079 r. zginął tragicznie Stanisław ze Szczepanowa, biskup kra kowski. Jego śmierć
nastąpiła w dziwnych okolicznościach. Ze względu na zbyt duży upływ czasu mogą one nigdy nie
zostaćwyjaśnione. Stąd na temat wydarze nia w 1079 r. powstały aż trzy wersje.
Najstarsza, oficjalnie przyjęta, oparta jest na dziele J.Długosza, "Żywot św. Stanisława", napisanym
po łacinie w 1474r., czyli 220 lat po kanonizacji św
|
WÄ
tki
|