Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
W przypadku prawidłowego działania sieć zdecyduje się i otworzy ogień z dział postępując w ten sposób, że każdy popełniony błąd (tj. odchylenie linii strzału od położenia samolotu) skoryguje dzięki sprzężeniu zwrotnemu przy następnym strzale, co spowoduje serię zmniejszających się odchyleń od celu aż do jego trafienia. Jeżeli sieć nie posiada urządzenia do pobierania decyzji w wypadku konfliktu (równoczesne zjawienie się dwu samolotów), nie będzie mogła zdecydować się, pocznie się wahać, co przejawi się w serii naprzemiennych, sprzecznych procesów (podejmowanie jednej decyzji, rzucanie jej, podejmowanie drugiej).
W czym tkwi podstawowa różnica między taką siecią a organizmem żywym?
HYLAS: W tym, że organizm żyje, a sieć nie
FILONOUS: Jest to różnica niezaprzeczalna, ale dla nas nie najdonioślejsza.
HYLAS: A więc chyba w tym, że działania organizmu zmierzają do podtrzymania i kontynuacji jego własnego istnienia, a działania opisanej przez ciebie sieci nie.
FILONOUS: Otóż właśnie. Sprzężenie zwrotne umożliwia sieci konsekwentne dążenie do celu poprzez nieustającą kontrolę i korekcję wszystkich etapów postępowania na drodze do tego celu, jednakże ono samo celu nie zakłada. Cel jest dany dla organizmu przez ewolucję, dla naszej sieci przez konstruktora. Można najogólniej powiedzieć, że napęd czynnościowy, to jest wyjściową motywację do podjęcia działań celowych, daje sieci jej nierównowaga wewnętrzna. Może to być nierównowaga biochemiczna, elektryczna bądź mechaniczna. Osiągnąwszy cel sieć dochodzi do równowagi. W tym sensie przedłożenie elektromózgowi matematycznego zadania albo głodzenie zwierzęcia, albo lot samolotu w polu widzenia radaru wywołują zaburzenia wewnętrznej równowagi sieci (elektromózgu, zwierzęcia, automatu przeciwlotniczego) i tym samym inicjują określony system działań. Elektromózg, wykonawszy zadanie, zwierzę, zdobywszy pokarm, nasze urządzenie, zestrzeliwszy samolot, dochodzą do równowagi, która trwa dopóty, dopóki nowy bodziec wewnątrz lub zewnątrzpochodny) na nowo jej nie zakłóci.
HYLAS: Jowisz, rzecz jasna, tylko o celach istniejących obiektywnie, a nie o uświadamianych subiektywnie, prawda?
FILONOUS: Tak, mówię naturalnie tylko o pewnych procesach teleologicznych, mających charakter całkowicie obiektywny w tym sensie, że ani nasza sieć przeciwlotnicza, ani maszyna do liczenia, ani zwierzę nie uświadamiają sobie, w ludzkim rozumieniu tego procesu, celów, do których dążą. Zawsze istnieje wydarzenie bądź seria wydarzeń, w związku z którymi wewnętrzna nierównowaga sieci znika (następuje stan równowagi) lub przybiera wartość minimalną. Zasadniczo jest to wydarzenie zewnętrzne w stosunku do sieci (zwierzę znajduje pokarm lub seksualnego partnera, urządzenie przeciwlotnicze zestrzeli samolot), ale może ono zajść także wewnątrz samej sieci, kiedy mianowicie podejmuje ona taką rekombinację własnych swych elementów, z którą związany jest spadek równowagi.
HYLAS: Czy możesz dać konkretny przykład dążenia do celu, które odbywa się tylko w obrębie sieci?
FILONOUS: Takie .przegrupowanie wewnętrznych elementów sieci jako działanie do celowe zachodzi, gdy poeta tworzy wiersz. Cel jest wewnętrzny i wewnętrzne podejmowanie działania, sprowadzające się do zespolenia znajdujących się w obrębie sieci elementów (symboli słownych) w nową strukturę, której realizacja równa się osiągnięciu celu i minimalnej nierównowadze sieci.
W pewnych wypadkach osiągnięcie realnego celu leży poza granicami możliwości sieci. Zdarza się wtedy, że sieć, usiłując zmniejszyć wewnętrzną nierównowagę, dąży do celu namiastkowego, zastępczego. Zjawisko takie przedstawia w mózgu elektrycznym krótkie spięcie, a u człowieka narkotyzowanie się jako surogat realnej działalności. Są to stany patologiczne. Granicą ich jest samozniszczenie sieci niezdolnej do sprostania postawionym przed nią zadaniom (samobójstwo, samounicestwienie sieci).
HYLAS: Jeżeli problem rozpatrujesz na płaszczyźnie pojęć fizykalnych, a nie ocen moralnych, to dlaczego stworzenie przez poetę wiersza nazywasz osiągnięciem celu realnego, a narkotyzowanie się człowieka zjawiskiem patologicznym?
FILONOUS: Pytanie nader istotne. Oczywiście, wpływ narkotyku sprowadza się w ostatecznej konsekwencji do tego, że w sieci następują takie wewnętrzne rekombinacje, jakim towarzyszy spadek nierównowagi. Jednakże stworzenie wiersza oznacza wzrost informacji, a narkotyzowanie się nie. Ogólnie można powiedzieć, że do patologicznych należą takie wewnętrzne przekształcenia sieci, które zmniejszają jej sprawność osiągania celów realnych.
Obecnie zajmiemy się rozpatrzeniem drugiej fundamentalnej cechy sieci, mianowicie zdolności uczenia się. Zdolność ta zakłada, nieprawdaż, posiadanie pamięci. Uczenie się .jest to modyfikowanie swego postępowania w oparciu o dane z poprzednich doświadczeń dzięki działaniu sprężeń zwrotnych. W języku cybernetyki uczeniem się nazywamy każde wewnętrzne przegrupowanie elementów sieci, związane z efektywnym dążeniem do celu. Najprostszy mechanizm uczenia się polega na powstawaniu związków czasowych (odruchów warunkowych). W jaki sposób one powstają? Każda sieć posiada w danym czasie określone prawidła ruchu wewnętrznego, czyli system preferencji
|
WÄ
tki
|