ďťż
Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
Izba jest
ganem kontroli wobec administracji publicznej i przedsiębiorstw państwowy
głównie w zakresie finansowym.8
Rada Narodowa powołuje także trzech członków Adwokatury Ludowej m
letnią kadencję, bez prawa reelekcji. Adwokatura jest kolegialnym urzędem ombi
smana, która bada nieprawidłowe funkcjonowanie organów administracji fec
rainej. l
Mandat parlamentarzysty nie może być łączony z funkcją prezydenta, prą
wodniczącego i wiceprzewodniczących Izby Obrachunkowej, członkostw'
w Sądzie Konstytucyjnym i Administracyjnym. W praktyce deputowani
sprawują również funkcji ministrów ani sekretarzy stanu.9
Prezydent - wybierany jest w wyborach powszechnych na 6 lat z prawem jel
nej reelekcji. W I turze kandydat jest wybierany bezwzględną większością głj
sów, w II turze - spośród dwóch kandydatów z największą liczbą głosów z 11
ry, zwykłą większością.
Udział w wyborach prezydenckich obowiązkowy jest w trzech landach: K
ryntii, Tyrolu i w Vorarlbergu. Wszystkie akty prawne prezydenta - jeśli koi
stytucja nie przewiduje inaczej - są wydawane na wniosek rady ministrów lv
upoważnionego ministra i muszą być kontrasygnowane przez kanclerza lub 01
powiedniego ministra. Konstytucja przyznaje prezydentowi prawo przekazani
określonych uprawnień na rzecz rządu lub ministrów. Prezydent może przeki
zać właściwemu ministrowi przysługujące mu prawo mianowania urzędnikó'
federalnych określonych kategorii, oraz może upoważnić radę ministrów lub oc
powiedniego ministra do zawarcia niektórych rodzajów umów międzynarodowyd
(umowy te nie wymagają zgody Rady Narodowej).
Prezydent ponosi odpowiedzialność polityczną i może zostać usunięty z urzęd
w drodze referendum ludowego. Rada Narodowa większością 2/3 głosów prz
obecności ponad połowy członków izby przyjmuje uchwałę o zwołaniu Zgromi
dzenia Federalnego, które podejmuje uchwałę o przeprowadzeniu referendun
Odrzucenie w referendum wniosku o usunięcie prezydenta uznaje się za nowi
7 j.w, s. 26-27.
8 j.w, s. 39.
9 j.w, s. 26.
36
yity czas sprawowania urzędu przez prezydenta nie może przekroczyć 12 lat
Istnieje też możliwość wszczęcia procedury pociągnięcia do odpowiedzialne
2 ici konstytucyjnej prezydenta przed Sądem Konstytucyjnym za naruszenie koi
l; itytucji lub innych norm prawnych. Prawo inicjatywy w tej sprawie może zgt(
^ ,ić każda z izb, następnie na podstawie uchwały jednej z izb, kanclerz zwołu
v usiedzenie Zgromadzenia Federalnego, które przyjmuje oskarżenie wobec pn
;ydenta większością 2/3 głosów w obecności ponad połowy członków każdi
0 s izb. W wypadku usunięcia prezydenta, wszystkie jego funkcje przechodzą n
( sanclerza, kiory bezzwłocznie (jako szef rządu) zarządza nowe wybory na urzą
( rezydenta.10
Rząd - składa się z kanclerza federalnego, wicekanclerza i ministrów. Pręż;
dent powołuje kanclerza, a na jego wniosek powołuje i odwołuje pozostałych min
strów. Nowo wybrany kanclerz po powołaniu wygłasza w parlamencie expos'
a zgodnie z praktyką polityczną parlament decyduje o udzieleniu votum zaufi
nią. Rząd federalny lub minister ustępują, jeżeli Rada Narodowa nie wyrazi ii
zaufania (uchwała o zaufanie jest przyjmowana zwykłą większością głosów prz
obecności ponad połowy członków Rady Narodowej). Dymisjonowanie poszczi
gólnych członków rządu przez prezydenta, następuje na wniosek kanclerza i 2
jego kontrasygnatą. Rada Narodowa ma prawo uchwalenia votum nieufnoś
poszczególnym ministrom lub rządowi na żądanie 1/5 deputowanych. Wniosę
jest głosowany następnego dnia od złożenia wniosku lub odroczony do inne^
terminu decyzją Rady Narodowej. Uchwalenie votum nieufności następuje zw:
kła większością głosów przy obecności ponad połowy deputowanych izby.11
Kanclerz posiada kompetencje w zakresie spraw dotyczących ogólnej polit;
ki rządowej, łącznie z koordynacją działań całej administracji federalnej. Zadi
nią koordynacyjne kanclerza to: l) przygotowanie ogólnej polityki rządu; 2) di
żenię do zachowania jednolitości działań rządu; 3) dążenie do zapewnieni
współpracy między federacją a poszczególnymi krajami. Kanclerz nie ma praw
wydawania wytycznych ministrom. Kanclerz stoi na czele urzędu kanclerskii
go, a wicekanclerz jest jego zastępcą a oprócz tego pełni także funkcję kierov
nika jednego z resortów.
Sąd Konstytucyjny - składa się z prezesa, wiceprezesa, 12 sędziów i 6 zastę]
ców sprawujących swe funkcje do ukończenia 70 roku życia. Sędziów powołu.
prezydent na wniosek: l) rządu (prezesa, wiceprezesa, 6 sędziów i 3 zastępców
2) Rady Narodowej (3 sędziów, 2 zastępców)^) Rady Związkowej (3 sędzio^
l zastępca). Sąd posiada następujące kompetencje, m.in. bada: l) zgodnos
umów międzynarodowych z prawem; 2) zgodność ustaw z konstytucją i aktó
0 j.w., s. 34-36.
1 j.w, s. 39.
37
przedstawicielskich wszystkich poziomów federacji, rozstrzyga o utracie manda-
tu przez członka organu przedstawicielskiego i rozpatruje protesty wyborcze.
Sąd rozstrzyga spory kompetencyjne między: l) sądami a organami administra-
cji państwowej i pomiędzy sądami; 2) krajami związkowymi lub krajami a fede-
racją. Orzeka w sprawach roszczeń prawno-majątkowych w stosunku do fede-
racji, krajów związkowych, okręgów i gmin.12 Prawo wszczęcia postępowania
posiadają: rząd związkowy i rządy krajowe (przemiennie), 1/3 deputowanych
Rady Narodowej lub osoba fizyczna, której prawa zostały bezpośrednio naruszo-
ne w wyniku sprzeczności aktu z wyższą normą prawną.
Zmiana Konstytucji: prawo przedłożenia zmiany przysługuje tym samym
podmiotom jak w przypadku ustaw zwykłych. Poprawka przechodzi postępowanie
legislacyjne jak zwykła ustawa. Jest uchwalana większością 2/3 głosów w obec-
ności ponad potowy deputowanych Rady Narodowej. Tylko częściowe zmiany do
konstytucji mogą zostać poddane pod referendum fakultatywne na wniosek 1/3
deputowanych Rady Narodowej lub całej Rady Związkowej. W przypadku przy-
jęcia ustawy konstytucyjnej dotyczącej ograniczenia władzy ustawodawczej kra-
jów związkowych, Rada Związkowa posiada prawo wyrażenia zgody na taką usta-
wę większością 2/3 głosów w obecności ponad potowy członków izby. Przy całkowitej
rewizji prawo przedłożenia projektu przysługuje 1/3 deputowanych Rady Naro-
dowej lub całej Radzie Związkowej. Projekt ustawy jest uchwalany przez obie
izby większością 2/3 głosów przy obecności ponad połowy członków izb i podda-
wany pod referendum obligatoryjne. Projekt zostaje przyjęty, jeśli ponad połowa
głosujących opowie się za projektem.
LITERATURA:
Constitutions of the countries of the worid, New York 1992
|
WÄ
tki
|