Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
Zrozumienie nowych koncepcji czy idei często sprawia, że horyzont myślowy ulega poszerzeniu lub innej przemianie. Jeśli np. w czasie lekcji języka obcego nauczyciel poleci napisać drobne scenki, a potem odegrać je, to twój horyzont myślowy ulegnie wzbogaceniu o nowe metody nauki języków obcych, odmienne od "tradycyjnych" (czytanie i pisanie), a jednocześnie rozszerzy się, bowiem uświadomisz sobie główny cel nauki języków - umiejętność naturalnego, tj. ustnego, komunikowania się.
MYŚLENIE POZWALA UOGÓLNIAĆ
Rozumienie jest ciągłym procesem generalizowania. Na początku tworzysz wąski horyzont myślowy do rozumienia świata, a następnie rozszerzasz go w wyniku napływających nowych informacji.
Gdy ktoś z Afryki znajdzie się po raz pierwszy w kraju, w którym pada śnieg, zamarzają rzeki i jeziora, to wyciągnie wniosek, że woda występuje w przyrodzie nie tylko w stanie ciekłym (jak do tego był przyzwyczajony), ale również i w stanie stałym.
MYŚLENIE ORGANIZUJE
Rozumienie umożliwia organizowanie nowo nabytych informacji. Stają się one elementami ogólnej wiedzy, powiązanymi coraz bardziej skomplikowaną siecią wzajemnych relacji. Stają się też bazą dla nowych idei, inspirują nowe procesy myślenia.
MYŚLENIE A UCZENIE KONCEPCYJNE
Koncepcja stanowi zasadę, która znajduje zastosowanie w wielu sytuacjach. Z reguły koncepcje prezentowane są w szczególnym kontekście z kilkoma szczegółowymi przykładami. Zadaniem uczącego się jest wydedukować zasadę z tych kilku przykładów, a następnie samodzielnie rozszerzyć jej zastosowanie do nowych i różnych sytuacji.
Koncepcji możesz się uczyć na dwóch poziomach. Możesz zapamiętać definicje wraz z przykładami i mieć cichą nadzieję, że pytania na klasówce, kolokwium czy egzaminie ustnym będą dosłownie wynikały z przykładów lub sprowadzały się do przedstawienia (skopiowania) jednego z nich. Jest to pamięciowa koncepcja uczenia się, która nie ma nic wspólnego z uczeniem koncepcyjnym.
Drugi poziom uczenia się nowej zasady wymaga zrozumienia. Rozumiesz znaczenie koncepcji w tym sensie, że dostrzegasz:
- dlaczego ona "działa" w podanych przykładach,
- jak ją zastosować w nowych sytuacjach.
Im lepiej zrozumiałeś koncepcję, tym swobodniej możesz ją rozszerzać poza podane (przez nauczyciela) przykłady do rozwiązywania różnych problemów.
ZAPAMIĘTAJ: Jeśli nauczyciel czy wykładowca wymagają tylko zapamiętania koncepcji, idź o krok dalej i postaraj się ją zrozumieć.
STRATEGIE SPRZYJAJĄCE UCZENIU SIĘ ZE ZROZUMIENIEM
Podstawową cechą strategii sprzyjających zrozumieniu jest aktywność. Strategie, o których mówimy, są metodami zapewniającymi, że twój umysł jest aktywnie zaangażowany w proces uczenia, co znaczy, że ty rzeczywiście pragniesz przyswoić sobie materiał, a nie występujesz w roli obserwatora.
ZAPAMIĘTAJ: Żeby zrozumieć koncepcję, musisz być aktywny, tj, musisz pragnąć ją zrozumieć.
Co to jest myślenie?
Myślenie to złożona działalność realizowania przez umysł, polegająca na ciągłym gromadzeniu, interpretowaniu, kojarzeniu nowych informacji z już zgromadzonymi, tworzeniu i rozszerzaniu kategorii, generalizowaniu i stosowanie tego, czego się nauczyłeś, do nowych sytuacji.
WYBRANE STRATEGIE
(Według "Stop Studying, Start Learning" - Richard Fenker i Rev
Mullins)
STRATEGIA NR 1: PARAFRAZUJ
Parafrazowanie jest to proces "opowiadania własnymi słowami" o tym, co usłyszałeś lub przeczytałeś. Nierozsądnie byłoby parafrazować wszystko, czego się uczysz. Jest to szczególnie przydatne, gdy nie jesteś pewien, że rozumiesz to, co czytasz.
Jeśli przeredagujesz nowe idee czy koncepcje, posługując się znaną terminologią, łatwiej ci będzie je zrozumieć i zapamiętać. W twoich pierwszych próbach parafrazowania język powinien być prosty i naturalny. Dzięki temu treść parafrazy będzie kojarzona przez twój umysł z wiedzą, którą już masz.
Gdy twoje rozumienie nowych idei się poprawi, to automatycznie parafrazowanie stanie się bardziej złożone. Wiele terminów i koncepcji, które na początku wydawały ci się bardzo trudne, uznasz z czasem za proste i naturalne.
Parafrazowanie jest sposobem na sprawdzenie, czy dobrze zrozumiałeś nowy materiał. Jeśli naprawdę zrozumiałeś, parafrazowanie będzie dla ciebie łatwe. Jeśli natomiast zrozumienie jest częściowe i opiera się na obcej ci terminologii, to parafrazowanie będzie przeszkodą nie do pokonania.
ZADANIE: Przeredaguj swoimi słowami następujące zdanie: "Sprzężenia zwrotne są podstawą interakcji zachodzących pomiędzy homo sapiens i otoczeniem".
STRATEGIA NR 2: PYTANIE - ODPOWIEDŹ
Jest ona prosta. Sprowadza się do tego, że formułujesz pytania do materiału, którego się uczysz, a następnie próbujesz na nie odpowiedzieć, nie zaglądając do tekstu. Żeby sprawnie stosować tę strategię, musisz być w stanie dobrze formułować pytania. W przeciwnym wypadku powinieneś najpierw wyćwiczyć tę umiejętność.
Strategia "pytanie - odpowiedź" ułatwia zrozumienie czytanego tekstu, ponieważ stanowi aktualny proces, w czasie którego kierujesz swoją uwagę na ważne punkty materiału.
Jeśli nauczysz się zadawać sobie samemu znaczące pytania dotyczące przyswajanego materiału, to z równie dobrym skutkiem możesz stosować tę metodę w trakcie lekcji czy na ćwiczeniach. Łatwiej też będzie ci przewidzieć pytania, które może zadać nauczyciel.
Pomoże ci to zorientować się, które części materiału rozumiesz, a których nie.
Zadawanie pytań jest użytecznym ćwiczeniem zarówno w przypadku, gdy jesteś w stanie na nie odpowiedzieć, jak też wtedy, gdy nie jesteś. Drugi przypadek informuje, że potrzebujesz dodatkowej nauki i określa, w którym miejscu materiału potrzebna ci pomoc. Stwierdzisz też, że proces formułowania pytań bardzo ci ułatwi zrozumienie materiału.
STRATEGIA NR 3: BĄDŹ NAUCZYCIELEM
Ta metoda odznacza się cechami dwóch pierwszych
|
WÄ
tki
|