Wybucha�y bunty spo�eczne: w 1956 r...

w Polsce i na W�- grzech, w 1962 r. w Berlinie, w 1968 r. w Czechos�owacji, do tej pory zawsze d�awione si�� i przemoc�. W�adze komunistyczne nie wiedzia�y, jak post�pi� w takiej sytuacji i cz�sto reagowa�y zbyt nerwowo, robi�c 112 po drodze wiele b��d�w, trudnych p�niej do naprawienia, przez co traci�y spo�eczne zaufanie. W 1978 r. w Kaplicy Syksty�skiej w Rzymie konklawe sk�adaj�ce si� ze 111 kardyna��w w �smym g�osowaniu wybra�o na papie�a arcybiskupa krakowskiego kardyna�a Karola Wojty��. Po raz pierwszy od 450 lat na tronie papieskim zasiad� nie-W�och. W Polsce wywo�a�o to niezwyk�� eufori� i przyczyni�o si� do os�abienia komunizmu, zw�aszcza partii rz�dz�cej, to jest Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Jan Pawe� II (Karol Wojty�a) urodzony w 1920 r. w Wadowicach, to pierwszy w dziejach papie� Polak. Wybrany na pontyfikat w 1978 r. Cechuje si� wielkim urokiem osobistym i wr�cz niespo�ytg energig. W maju 1981 r. na Placu �w. Piotra w Rzymie prze�y� zamach na swoje �ycie. Uwa�any jest za aktora i poliglot�. Niewgtpliwie wprowadzi� pa-piestwo w szeroki �wiat na prze�omie pierwszego i drugiego tysigclecia. Przeciwnik teologii wyzwolenia, kontroli urodzin i braku dyscypliny w�r�d duchowie�stwa. Zawiesi� w czynno�ciach wybitnego teologa szwajcarskiego profesora Hansa Kunga, kt�ry zakwestionowa� dogmat o nieomylno�ci papie�a. Wprowadzi�o to zamieszanie w�r�d katolickich intelektualist�w, zw�aszcza w Europie Zachodniej. W 1998 r. z polecenia Jana Paw�a II na indeks dzie� zakazanych przez Watykan zosta�y wpisane prace zmar�ego przed dziesi�cioma laty znanego, wybitnego teologa hinduskiego jezuity Anthony'ego de Mella, co te� zaskoczy�o wielu katolickich intelektualist�w. Jest to papie� szerokich horyzont�w i ogromnego serca. Przemierzy� jako pielgrzym i g�owa Pa�stwa Watyka�skiego setki tysi�cy kilometr�w. Jego wizyty w najbardziej nawet odleg�ych pa�stwach �wiata zawsze sg wielkim wydarzeniem i prze�yciem r�wnie� dla ludzi niewierzgcych, majg znaczenie nie tylko religijno-liturgiczne, ale tak�e, a mo�e przede wszystkim - spo�eczne i polityczne (Kuba, Anglia, Stany Zjednoczone, Holandia, kraje afryka�skie, Izrael, Ziemia �wi�ta). Du�g rol� odegra� w swoim ojczystym kraju, przy-czyniajgc si� do upadku komunizmu. Nie tylko dla Polski sta� si� ��wiat�em nadziei". Thatcheryzm. W 1979 r. w Anglii w wyborach zwyci�yli konserwaty�ci i przy w�adzy utrzymali si� 18 lat. Po raz pierwszy w dziejach Wielkiej Brytanii na czele gabinetu stan�a kobieta, Margaret Thatcher - ��elazna Dama". Zdo�a�a rozwigza� wiele problem�w. Zwyci�sko zako�czy�a narzucong przez Argentyn� w 1982 r. wojn� o Falklandy. Przynios�o jej to wielkg popularno��. Margaret Thatcher obejmowa�a rzgdy, gdy Anglia znajdowa�a si� w recesji gospo- darczej. Przystgpi�a wi�c do restrukturyzacji g�rnictwa, hutnictwa i przemys�u stoczniowego. Na p�nocy Anglii zatopiono 40 kopal�, na co ludzie pracy odpowiedzieli strajkami. Premier nie ugi�a si� pod presjg strajk�w, spo�ecznego niezadowolenia i gro�gcej inflacji. Dzie�o likwidacji nierentownych przedsi�biorstw pa�stwowych doprowadzi�a do ko�ca. Liczba bezrobotnych si�gn�a 3 min. By�a to najwi�ksza liczba w dziejach Kr�lestwa. Aby utrzyma� spok�j i zapobiec niepokojom spo�ecznym, wprowadzi�a sztywny kurs funta szterlinga. To z kolei obni�y�o stop� �yciowg najbiedniejszych warstw spo�ecze�stwa. Aby z�agodzi� t� sytuacj�, utrzymywane zosta�y niskie ceny na artyku�y pierwszej potrzeby. Margaret Thatcher nie zdo�a�a rozwigza� konfliktu irlandzkiego. Pomimo ostrej polityki zdoby�a sobie uznanie w kraju i poza granicami. Z funkcji premiera ustgpi-�a w 1991 r� nie godzgc si� z za�o�eniami polityki Unii Europejskiej, kt�rej Anglia by�a cz�onkiem. Mia�a nieco inng wizj� rozwoju wsp�czesnej Europy. 113 W 1979 r. ZSRR rozpocz�� niczym nieuzasadnion� i dramatyczn� w skutkach wojn� w Afganistanie. Nies�ychanie bulwersowa�o to ludno�� i wzbudza�o nieufno�� do komunistycznej w�adzy, zw�aszcza jej czo�owych polityk�w. W ZSRR wci�� pogarsza�a si� sytuacja gospodarcza. Pocz�tkowo zaanga�owanie si� Zwi�zku Radzieckiego w wojn� w Afganistanie by�o na r�k� Stanom Zjednoczonym. Ale w ZSRR nikt nie rozumia�, dlaczego wysy�a si� do Afganistanu radzieckich �o�nierzy, z kt�rych tysi�ce nie powracaj�. Jak m�wiono, rz�d zgotowa� sobie tym razem rosyjski nowy Wietnam, czyli wojn�, kt�rej nie mo�na by�o wygra�. Wojna w z�ym �wietle przedstawia�a ZSRR na forum mi�dzynarodowym i zak��ci�a stosunki radziecko-ameryka�skie. W 1980 r. w Polsce wybuch�y strajki wynikaj�ce z niezadowolenia spo- �ecze�stwa pogarszaj�c� si� sytuacj� �yciow�. Na czo�o opozycji wysun�� si�, dotychczas nikomu nie znany elektryk ze Stoczni Gda�skiej im. Lenina, Lech Wa��sa, p�niejszy laureat pokojowej Nagrody Nobla i prezydent Rzeczypospolitej Polski. Stocznia, w kt�rej narodzi� si� ruch oporu przeciwko w�adzy komunistycznej i w kt�rej powsta� w 1980 r. Niezale�ny Samorz�dny Zwi�zek Zawodowy �Solidarno��", decyzj� premiera M. Rakowskiego mia�a zosta� zlikwidowana. Dzi� jako zak�ad przemys�owy boryka si� z wieloma trudno�ciami. Ostatnio zosta�a og�oszona jej upad�o��. Nast�pi�o to w czasie, gdy w�adz� polityczn� w Polsce sprawuj� ludzie �Solidarno�ci". Rozw�j sytuacji w Polsce wzbudza� coraz wi�ksze zaniepokojenie w Moskwie. Niekt�rzy politycy s� zdania, �e grozi�a nam radziecka in- terwencja