ďťż

Dzięki alfabetowi sztuka pisa- nia i czytania została bardzo uproszczona...
Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.
Pisarze nie stracili pracy, po- nieważ nauka nie była wówczas powszechna. Na terenach, gdzie używano alfabetu, liczba osób umiejących pisać i czytać wzra- stała powoli. W VII w. przed Chr. wielu ludzi miało pieczęcie z wy- pisanymi nazwiskami, które wcale nie wymagały od właścicieli umie- jętności czytania. Pieczęcie zastą- piły podpisy w postaci krzyżyków czy innych wzorków. Pisarze w Asyrćć i Babilonćć oraz w Egipcie pracowali najczęściej bardzo starannie. Napisane teksty wielekroć sprawdzano. Aby upew- nić się, że tekst przepisano bez- błędnie, liczono wiersze i porów- nywano z liczbą wierszy w orygi- nale, nadto odnotowywano każde zniszczenie tekstu oryginalnego. Czasami też drugi pisarz spraw- dzał całą kopię. Prawdopodobnie izraelscy pisarze postępowali w ten sam sposób, kopiując księgi Starego Testamentu. Pierwsze pióro: zrobione z kości słu- żyło do pisania pismem klinowym. Około 2000 r. przed Chr. Najwcześniejsze pismo obrazkowe: na kamieniu z Sumeru, około 3500 r. przed Chr. Archeologia i Stary Testament Stworzenie i potop Na całym świecie ludzie opowia- dają historie o stworzeniu człowie- ka i świata. W bardzo odległych od siebie miejscach można spotkać bardzo podobne koncepcje. Na przykład zarówno Chińczy- cy, jak i Hebrajczycy twierdzili, że człowiek został stworzony z ziemi lub gliny. Pomiędzy kultu- rami tych narodów nie ma żadne- go związku; podobieństwo mogło powstać naturalnie z obserwacji procesów śmierci, grzebania zmar- łych i rozkładu ciała. Są też historie o wielkiej powo- dzi, z której ocalało tylko niewie- lu ludzi. Powodzie niosące ze sobą ogrom zniszczeń i strat zdarzają się dość często, jedyną szansą ucie- czki jest schronienie na najwyższej górze lub ukrycie się w łodzi. Za- tem i tutaj nie musi być związku pomiędzy jedną historią o potopie a drugą. Opowieści z BabilonŹŹ i AsyrŹŹ W literaturze odkrytej w Babi- lonŹŹ i AsyrŹŹ znajduje się kilka his- torŹŹ stworzenia człowieka. Głów- nym przesłaniem jest to, że czło- wiek został stworzony, by służyć bogom, to znaczy zaopatrywać ich w żywność i wodę poprzez skła- dane ofiary i opiekować się ich świątyniami. Jedna z tych opowieści jest tak podobna do relacji z Księgi Rodza- ju, że powszechnie przyjmuje się, iż oba teksty są ze sobą powiąza- ne. Mowa o Eposie o Atrachasisie (patrz: Religia asyryjska i babi- lońska). Odnalezione kopie, spisane około 1635 r. przed Chr., oraz inne wskazują, że czytano ją jeszcze tysiąc lat później. Relacja Atrachasisa o kolejnym ważnym wydarzeniu w ludzkiej historŹŹ: potopie, została zapoży- czona i użyta w Eposie o Gilga- meszu (patrz: Babilończycy). Była to pierwsza wersja, którą odna- leziono, i zwykle ją się cytuje. Została przetłumaczona z kopŹŹ napisanych około 650 r. przed Chr. dla asyryjskiej biblioteki królewskiej w Niniwie. Z innych dokumentów dowiadu- jemy się, że Babilończycy wiedzie- li o kilku miastach założonych przed potopem. O każdym z kró- lów tych miast mówi się, że rzą- dził przez tysiące lat. Po potopie, który według Babilończyków był głównym przełomem w historŹŹ, okresy panowania poszczególnych władców stają się krótsze, aż przyj- mują bardziej normalną długość. Porównanie z historią hebrajską Historia hebrajska, podobnie jak babilońska, opowiada o tym, jak Bóg stworzył człowieka z ziemi i dał mu pod opiekę ogród. Po dzie- le stworzenia Bóg odpoczął. Ro- dzaj ludzki zaczął się powiększać, budował miasta. Patriarchowie z Księgi Rodzaju żyli równie dłu- go, jak władcy babilońscy. Metu- szelach, który żył najdłużej ze wszystkich, zmarł w wieku 969 lat. Jednak ludzie obrazili Boga. Aby ukarać ich niegodziwość, Bóg zesłał na ziemię potop, z którego ocalał tylko wierny Noe wraz z rodziną i zwierzętami, zabranymi do arki. Gdy deszcze, które przyniosły po- wódź, przestały padać i łódź osiadła na wysokiej górze, Noe wypuścił ptaki. Wnioskując z ich zacho- wania, że wody potopu opadły, opuścił arkę i złożył Bogu ofiary. W historŹŹ babilońskiej istnieje odpowiednik każdego z tych wydarzeń, chociaż często akcja, w której występuje kilku bogów, jest bardziej skomplikowana. Zdecydowanie odmiennie interpre- towany jest jednak cel stworzenia człowieka. Księga Rodzaju nie sugeruje, że Bóg musiał od ludzi otrzymywać pożywienie: stworzył mężczyznę i kobietę, by Mu towarzyszyli. W obu historiach zadaniem człowie- ka jest uprawa ziemi. Ale według Księgi Rodzaju praca przed "upadkiem" nie była wysiłkiem. W tekstach babilońskich nie ma w ogóle upadku. Nie wiemy, co kryje się za długim panowaniem i niezwykle sędziwym wiekiem, jakim historie te obdarzają pierwszych ludzi. Uderzające jest, że obie te cechy pojawiają się w każdym z tekstów w tym samym punkcie historŹŹ człowieka. Najwi- doczniej długie życie miało spe- cjalne znaczenie dla starożytnych. Powód zesłania potopu jest jas- ny w obu przypadkach: człowiek zgrzeszył przeciwko Bogu; rozgnie- wał bogów
Wątki
Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gĂłwnianego szaleństwa.