Co si� tycze planu, jaki sobie zakre�li� P...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.

J. K. Wilczy�ski, nic mu zarzuci� niepodobna, cho� w innych okoliczno�ciach, mogliby�my ��da� zmiany jego. Zbi�r ten prze�liczny ze wszystkich wzgl�d�w, na poz�r uderza brakiem jedno�ci, rozmaito�ci� format�w, wykonania, a wreszcie przedmiot�w. Lecz czy mog�o, lub powinno by�o by� inaczej? Potrzeba by�o jednocz�c i sprowadzaj�c Wszystko w jedn� ocis�� ram�, po�wi�ci� najwa�niejsz� dla artyst�w swobod� rozwinienia swych pomys��w w formie i sposobie im najw�a�ciwszym, najstosowniejszym przedmiotom. P. Wilczy�ski okaza� tu g��bok� znajomo�� sztuki i ludzi, nie wi��c nikogo nikim, a nawet sam ust�puj�c ze sw� inicjatyw� natchnieniu i fantazji artyst�w. Album wiele dla p�znawc�w zyska� mog�o na wysznuruwaniu i ujednostajnieniu, na klasylikacji i metodzie; ale straci�oby niechybnie nie dozwalaj�c ka�demu z pracuj�cych rozwin�� si� w pe�ni z ca�� swobod� w kierunku w�asnym. Dla tego ryciny i litografje s� r�nych kszta�t�w, r�nej izjonomji, wykonania i smaku, i tak lepiej. Co si� tycze przedmiot�w, wa�niejszy jest tu zarzut niesystematyczno�ci, bo niechybnie zabytki architektury, pomniki rze�by, pami�tki malarskie, zyskuj� na klasylikacji i postawieniu obok siebie; my�l por�wnywa je i wyci�ga z zebranych w wi�zk� wnioski, do jakich pojedy�cze utwory doprowadzi� nie mog�y. Ale i tu wydawca, naprz�d nic innego nad to co nam daje nie obiecywa�, powt�re gdyby si� byt zwi�za� systematycznym planem, niczegoby dokona� nie m�g�, alboby si� by� musia� ograniczy� wydaniem je- danego oddzia�u i jednego rodzaju pami�tek, lub zaniecha� wszystkiego. Gdzie� s� u nas przygotowane materja�y do takiego Album jak Du Sominerand�a? Gdzie bogate zbiory? Wszystkiego szuka� potrzeba po Bo�ym �wiecie, troche na o�lep, na szcz�cie; a co si� znajdzie, z tego co najpr�dzej, co najskwapliwiej korzysta�. My�l� wydawcy, je�li si� nie mylim, by�o rozpierzchnione wszelkiego rodzaju pami�tki zjednoczy�, zgromadzi�, byle z nich nic nie przepad�o, byle ka�dy przedmiot zajmuj�cy pod jakimkolwiek wzgl�dem, utrwali� si� odtworzeniem tysi�cznem. Przyjdzie czas i na systematyczniejsze zbiory, dzisiaj nie pora jeszcze. Zbi�r za� jak dzi� jest, dost�pny wszystkim, bo sztuki rozchodz� si� pojedy�czo nawet, tak jest obmy�lany, �e i najskromniejsze fortunki c� z niego mie� mog�. Dla tego, �e wydawca nie dogodzi� �adnemu z wymaga� przedwczesnych lub powierzchownych, wszystko si� mie�ci w tym szacownym zbiorze, i obrazy �wi�te i miejsca pi�kno�ci� s�awne i wn�trza ko�cio��w i sceny historyczne i portrety i freski i staro�ytne sprz�ty i naczynia ko�cielne i he�my rycerzy i co tylko B�g da znale�� na ziemi, po kt�rej tylekro� z mieczem i ogniem przelatywa�y wojny i �upie�e. Plan �ci�lejszy, pedancki, by�by albo odtr�ci� wiele z tego co mamy, albo zpowodowa� rozpocz�cie na tak� skal�, na kt�r� �adne w �wiecie po�wi�cenie i �adna nawet ksi��ca fortuna wystarczy� by nie mog�a. Tak wiec jak jest, by� musia�o, i dobrze. Jest jeszcze jeden zarzut (gdy�e�my wszystkie wyczerpa� postanowili) czyniony wydawcy; pytano nas, dla czego nie u�y� do swojego Album krajowych artyst�w? Zarzut ten r�wnie jest niesprawiedliwy jak poprzedzaj�ce. Naprz�d, wydawca u�y� ich o tyje o ile tylko u�yci by� mogli, bo wszystkie rysunki przygotowane zosta�y w kraju i przez nich. �e za� wykonania litografij i sztych�w nie da� w ich r�ce, sta�o si� to z konieczno�ci. Spojrzawszy na to, co si� w kraju wydaje, i por�wnawszy z tem, co przychodzi z zagranicy, ka�dy uzna i� niepodobna by�o dokona� u nas r�wnie doskonale, lak starannie i artystycznie pomy�lanego planu. Wydawcy galerji Ermita�u, kt�rzy P. Paul Pelit do odciskania litogralij sprowadzili z Pary�a do stolicy, nie zdo�ali przecie dla braku litograf�w a mo�e narz�dzi itp. wyr�wna� zagranicznym utworom tego rodzaju, zw�aszcza pod wzgl�dem odbicia, papieru itp. C�by to dopiero by�o, gdyby�my si� u nas porwali o w�asnych si�ach na podobne wydanie? Oryginalne rysunki pod okiem samego wydawcy, sporz�dzali nasi miejscowi arty�ci, jako: PP. Marcin Zaleski, Kryst. Breslauer, J. Chrucki, A. �amett, K. Rypi�ski, Fr. Zawadzki, J. Wilczy�ski, M. Kulesza, K. Rusiecki i inni, Celuj�, tu w widokach; rysunki wyborne P. Sadownikowa. Najpierwszym wydanym, by� widok Ulicy Ostrobramskiej z ko�cio�em xi�y Karmelit�w, z umy�lnie robionego obrazu Marcina Zaleskiego, prof. szko�y sztuk pi�knych w Warszawie, znakomitego malarza wn�trz�w i widok�w, litografowany przez Victora Adam i Bichebois

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.