" Jego wzrok wewn�trzny, "trzecie oko", dostrzega paradoksaln� natur� �wiata...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.

Intuicja i wra�liwo�� stale wynajduj� co� "na opak", wbrew przyj�tym schematom. Z takiego spojrzenia zrodzi�y si� jasno okre�lone intencje wydoby� i odczyta� sens niewidzialnego, by poprzez zaskoczenie pobudzi� do refleksji, podj�� pr�b� przerwania my�lowego stereotypu, nak�oni� do odej�cia od automatyzmu skojarze� i zachowa�. Dostrzeganie paradoks�w jest wed�ug Ksi�dza jedyn� mo�liw� drog� do pogodzenia si� z wewn�trzn� sprzeczno�ci� otaczaj�cej cz�owieka rzeczywisto�ci: "�wiat mo�na zaakceptowa�, je�li si� dostrze�e warto�� czy nawet wi�cej - urok dramatu, jaki jest sk�adnikiem �ycia" (Poezje wybrane, 1980). Zaakceptowa� z pogod� i optymizmem, eliminuj�cym bezwoln�, biern� konieczno��, nawet wbrew sobie. Ksi�dz Twardowski uwa�a swoje wiersze za rodzaj rozmowy z kim� bliskim, w kt�rej chce podzieli� si� w�asnymi prze�yciami, pytaniami, poszukiwaniami, obserwacjami, p�yn�cymi tak�e z faktu, i� jest ksi�dzem. Tematy rozm�w? Fundamentalne: B�g, wiara, mi�o��, przemijanie, �mier�, przyroda. Nie pretenduje przy tym do wykreowania nowego kierunku literackiego. Wypracowa� wszak�e przez lata sw�j w�asny j�zyk wypowiedzi: "Nie �ledz� kierunk�w, nurt�w i tendencji przejawiaj�cych si� w poezji. Pisz� tak, jak mi dyktuje my�l" ("Rzeczpospolita" 1990). Chocia� nie stara si� nikogo na�ladowa�, nie ukrywa swoich silnych zwi�zk�w z rodzim� literatur�, tak�e z t� dawn�. Deklaruje to w wywiadach, konkretne odniesienia zawiera w wierszach. A sam� poezj� podnosi wr�cz do rangi antidotum na przejawy bezsensu doczesnego �wiata. Dla Twardowskiego-czytelnika, ale i autora wierszy zarazem, poezja to przejaw dobra, serdeczno�ci, przekaz, kt�ry nie jest zatruty plotkami, nienawi�ci�, z�o�ci�, zawi�ci�, sporami i jako taki - nie g�osz�c mora��w - pr�buje wnosi� �ad i harmoni� do rzeczywisto�ci, oczy�ci� j�, odtru�. Do przywo�ywanych cz�sto takich pisarzy, jak: Kochanowski, S�p Szarzy�ski, Mickiewicz, Prus, Orzeszkowa, Lenartowicz, Syrokomla, Lecho�, Baczy�ski czy Kamie�ska, trzeba jeszcze doda� jedno nazwisko - J�zef Baka: Kr�lewno ze Sk�pego podaj r�czk� prosz� uratuj wiersze nie�mia�e i bose takie co nie id� jak krytyk za mod� szanuj� ksi�dza Bak� z klerykaln� brod� takie co nie �wiec� jak szyja ozdobna za kt�re nie p�ac� dolarami Nobla (Kr�lewno) Tw�rczo�� tego jezuity, kaznodziei i poety p�nego baroku, jego spos�b widzenia �wiata - �yj�cemu kilka wiek�w p�niej pisz�cemu ksi�dzu jest bliski od dawna: "Kiedy szukam inspiracji do pisania wierszy - wyznaje - si�gam do baroku. My�l�, �e w okresie baroku powstawa�a polska poezja religijna intelektualna. W epoce konflikt�w, przeciwie�stw, upadku kultury antycznej, w okresie spor�w religijnych, kiedy nie uznawano obiektywnego pi�kna w naturze, dostrze�ono brzydot� estetyczn� jako sfer� dozna� interesuj�c� plastyk�w. Lubi� czyta� S�pa Szarzy�skiego, Grabowieckiego, Morsztyna, a przede wszystkim ksi�dza J�zefa Bak�, niegdy� o�mieszonego, dzisiaj cenionego. My�l�, �e jego szkielety, o kt�rych pisa�, nie tylko straszy�y, ale i bawi�y. [...] moje wyliczanki te� s� troch� barokowe" ("Pow�ci�gliwo�� i Praca" 1991). W tw�rczo�ci Baki ujmuje go dosadny, zwi�z�y spos�b wyrastania my�li, ale przy wszystkim wprowadzony do wiersza religijnego humor; imponuje mu postawa autora, kt�ry mia� odwag� prze�ama� patos poezji religijnej. Na tw�rczo�� Baki uwag� studenta Uniwersytetu Warszawskiego Jana Twardowskiego skierowa� jego promotor pracy magisterskiej o "Godzinie my�li" S�owackiego, Wac�aw Burawy. Odnalezionym przez Stanis�awa Estreichera wierszom Baki po�wi�ci� on rozdzia� swej ksi��ki o poezji XVIII wieku, za co zreszt� przyp�aci� oburzeniem znacznej cz�ci �rodowiska naukowego, kt�re oceni�o t� tw�rczo�� jako grafomani�, objaw zepsucia smaku czas�w saskich. Borowy wykaza�, �e Baka dowi�d� prawdziwego poczucia humoru, mimo �e pisa� o �mierci i piekle. Humor ksi�dza Baki do dzi� pozostaje bliski ksi�dzu Twardowskiemu, kt�ry humor uczyni� cech� szczeg�ln� swego pisarstwa. Wyra�nym uk�onem w stron� osiemnastowiecznego poety jest podniesiony przez Jana Twardowskiego do rangi motta niniejszego zbioru wiersza "Do ksi�dza Baki". Bak�, ale tak�e S�pa Szarzy�skiego, Wac�awa Potockiego ceni Ksi�dz przede wszystkim jako poet�w paradoksu, kt�rych j�zyk oparty by� na sprzeczno�ciach, na zasadzie concors discordia, "zgodnej niezgodno�ci", czyli na budowaniu kontrast�w, mieszaniu humoru z tragizmem (jak na przyk�ad u Baki: "�mier� babula, / Jak cybula / �zy wyciska, / Gdy przyciska"; Poezje, 1986)

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.