Darmo szuka�, co w losie cz�owieka z jego woli, co z si� wy�szych si� rodzi...

Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.

Z r�nych stron gnani wichrem dziejowego przewrotu szli Briand, Stresemann i Skrzy�ski ku wsp�lnym przeznaczeniom. Historyk zareje- struje kiedy� r�wnoleg�o�� ich dzia�ania, zbie�no�� idei i losu ostatecznego podobie�stwa. Dzi�, gdy pochylamy si� nad przesz�o�ci�, uderza nas najsil- niej odmienno�� postaci. Z breto�skiej wsi wywodzi si� Briand. Po przodkach ch�opach wzi�� cierpliwy up�r i to przywi�zanie do ziemi, kt�re mu jeszcze w latach staro- �ci kaza�o, za pokojow� Nagrod� Nobla, wykupi� w Cocherel folwark s�- siada. Wychowa� si� nad morzem, w�r�d wypraw rybackich i opowiada� marynarzy, wi�c my�l jego ba� si� nie b�dzie szerokich horyzont�w. W Ouartier Latin, w�r�d poet�w i malarzy, styka si� po raz pierwszy z Pa- ry�em; do �mierci pozostanie artyst�. W ca�ej �wietnej karierze parlamen- tarzysty i m�a stanu kieruje si� przede wszystkim intuicj�. Na ludzi dzia�a urokiem osobistym i t� prost�, prawie naiwn� pewno�ci�, z jak� podchodzi do najdalszych, najbardziej odleg�ych zagadnie�. Entuzjazm jego gor�cy ukrywa si� pod jakim� dobrodusznie wyrozumia�ym scepty- cyzmem; czasem tylko wybucha niepowstrzyman� si�� w jego wielkich mowach. Ale nawet w chwilach najwi�kszych oratorskich uniesie� nie przestaje Briand panowa� nad form�; my�l jego, s�owo i g�os, dziw- nie barwny i gi�tki, zawsze s� w pe�nej harmonii. St�d to dominuj�ce wra�enie pi�kna, kt�re wynosi si� z m�w Brianda, st�d mowa jego czyta- na nazajutrz wydaje si� ju� blada i inna. Wyra�nie przejawia si� jego prostota. Wielki m�wca, nigdy nie jest de- klamatorem. W Genewie, gdzie otoczony jest czci� i podziwem, �amie z lekcewa�eniem uroczyste sztywne formy, jakie Sekretariat stara si� narzu- ci� posiedzeniom Ligi. Nie ukrywa, �e d�ugie obrady nad kwestiami ma�o znacz�cymi, inscenizowane dla zaspokojenia ciekawo�ci publicznej, m�cz� go i nudz�. Gdy widzi, jak skandynawski minister z manifestacyjnym za- interesowaniem przys�uchuje si� d�ugiemu i b�ahemu tre�ci� referatowi, pochyla si� ku niemu - i na publicznym posiedzeniu - zapytuje p�g�osem: (r)Pan cierpi na bezsenno��, drogi kolego?" W Lidze upatruje przede wszystkim skuteczny instrument zbli�enia narod�w. Wszystkie inne jej zadania i prace uwa�a za pomocnicze i pod- rz�dne. Nie pasjonuje si�, wzorem prawowiernych entuzjast�w genew- skich, ani spraw� opium, ani handlu �ywym towarem, ani nawet reform� kalendarza. Pragnie, aby tak jak dzi�ki zebraniom Ligi m�owie stanu �wia- ta ca�ego poznali si� i zbli�yli osobi�cie, z wolna zacz�y pada� szranki ob- co�ci mi�dzy narodami. Wsp�tw�rca Protok�u genewskiego, inicja- tor Locarna, nie przecenia znaczenia uk�ad�w, paragraf�w, dokument�w pisanych; maj� dla� wag� tylko jako konieczny symbol, jako rejestracja po- st�p�w ju� dokonanych i zapowied� przysz�ych. Na czynnikach psycholo- gicznych, nie prawnych, opiera si� jego koncepcja. Bieg lat, niepowodzenia chwilowe, ataki wrog�w nie os�abiaj� nat�e- nia jego woli, nie zmieniaj� kierunku my�li. Wydaje si� na odwr�t, i� w miar� jak stary Briand dochodzi do coraz pe�niejszej harmonii wewn�trz- nej, tym bardziej wzrasta w nim potrzeba, by �ad i harmoni� tworzy� wo- k� siebie. Wyrazem jej ma by� federacja europejska. Jesieni� 1931 roku staje po raz ostatni na m�wnicy w Genewie. Pochy- li� si� i zgarbi� jeszcze bardziej, choroba st�pi�a metaliczny d�wi�k g�osu. Po �wie�ej przegranej w Zgromadzeniu Narodowym w Wersalu mo�e pu�ciej wok� niego ni� zazwyczaj. W pierwszych s�owach jego brzmi troch� gory- czy; starano si� go powali�, a nawet - co bardziej rani - o�mieszy�. Ale wnet odwraca si� od tych bolesnych, lecz niewa�kich wspomnie�. Niech umarli grzebi� to, co umar�o. Jego syntetyczny umys�, jego tw�rcza wy- obra�nia wskazuje mu wci�� drog� jedn� - w przysz�o��. Entuzjastycznym wyznaniem wiary w ludzi i ludzko�� rozlega si� po- �egnalna mowa pokonanego Brianda. W �r�dmie�ciu Berlina urodzi� si� Gustaw Stresemann. �rodowisko drobnomieszcza�skie, z jakiego pochodzi�, nadaje pi�tno charakterystycz- ne jego �yciu, jego zapatrywaniom, nawet jego karierze. Jest i pozostanie wyk�adnikiem klasy �redniej. Dzieli jej umiarkowane pogl�dy spo�eczne i polityczne, jej praktyczny realizm na co dzie�, jej od�wi�tne idea�y. Jest Delegacja niemiecka w Locarno, w pierwszym rz�dzie od lewej Gustaw Stresemann i kanclerz Luther z ni� liberalnym monarchist� za cesarstwa, przekonanym republikaninem po przewrocie. Drog� ku znaczeniu, ku wp�ywom, ku w�adzy zaczyna od przemys�u. Napisawszy rozpraw� o handlu piwem w butelkach - jedyn� ksi��k�, jaka wysz�a spod jego pi�ra, a� do przygotowywanych przed sa- m� �mierci� pami�tnik�w - zostaje syndykiem zwi�zku fabrykant�w cze- kolady. Wyb�r do parlamentu stawia go w m�odym wieku na arenie politycznej. �atwo�� s�owa, a przede wszystkim wybitna zdolno�� tak- tyczna zwracaj� na� uwag� starego Bassermanna8, przewodnicz�cego stronnictwa narodowo-liberalnego, kt�ry rych�o upatruje w nim swego nast�pc�. Wybuch wojny �wiatowej wita Stresemann z egzaltacj� patrio- tyczn�. Wierzy w feloni� wrog�w, w zwyci�stwo sprawiedliwej sprawy niemieckiej. Do ostatniej chwili, do roku 1918, odrzuca z oburzeniem przestrogi tych, co widz� zbli�aj�c� si� kl�sk�. Pok�j chce dyktowa� w zdobytym Pary�u. Katastrofa zastaje go zupe�nie nie przygotowanego. Lata jeszcze mina, nim uwierzy, �e wojska niemieckie zosta�y istotnie zwyci�one na polu bi- twy. W stronnictwach lewicy, kt�re za�ama�y si� moralnie i wywo�a�y rewo- lucj� na ty�ach armii, upatruje w�a�ciwych winowajc�w. Z grup� sw�, liczebnie os�abion�, przechrzczon� na niemieck� parti� ludow�, pozostaje w opozycji. Okres przymusowej bezczynno�ci staje si� dla� okresem prze�omu we- wn�trznego. Antonina Valenrin w swej ksi��ce o Stresemannie opisuje barwnie to, co nazywa jego "drog� do Damaszku"

Wątki

Powered by wordpress | Theme: simpletex | © Nie chcesz mnie, Ben. Składam się z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobiną gównianego szaleństwa.