Nie chcesz mnie, Ben. SkĹadam siÄ z siedmiu warstw popieprzenia okraszonych odrobinÄ
gĂłwnianego szaleĹstwa.
Pestla, K. Rylejewa, M. Bestużewa-Riumina, S. Murawiowa-Apostoła i P. Kochowskiego. Pod medalionem, na pierwszym planie widniała siekiera i pień, całość była umieszczona na tle mrocznego zarysu pietro-pawłowskiej twierdzy. Wizerunek Bestużewa był wytworem wyobraźni malarza, gdyż rzeczywista podobizna została odnaleziona dopiero w 1923 r.
194 Dekabrysta Puszczyn Iwan Iwanowicz (1798-1859) -przyjaciel Puszkina^ bardzo kochał swą nieślubną córkę Annę (urodź, w 1842 r. w Jałutorowsku), dbał o jej wychowanie w dzieciństwie i rozstał się z nią dopiero w 1855 r., zgadzając się na rozsądną propozycję Dorochowej Wzięcia jej na wychowanie.
195 Potępienie Puszczyna przez Szewczenkę jest bardzo charakterystyczne dla poety. Puszczyn jednak nie był wyjątkiem: nieślubne związki śród dekabrystów były zjawiskiem bardzo pospolitym.
196 Łabzin Aleksander Fiodorowicz (1766 - 1825) - znany mistyk-mason. Wersja o wysłaniu go z Petersburga nie jest ścisła. W rzeczywistości Łabzin, wiceprezydent Akademii Sztuk Pięknych, na posiedzeniu Rady Akademii (13 września 1822 r.) oponował przeciwko wybraniu na "honorowych członków" trzech dygm-
Famłątniłc 17 257
tarzy: ministra spraw wewnętrznych hr. W. Koczubieja, ministra finansów hr. D. Guriewa i niesławnej pamięci "carskiego przyjaciela" hr. A. ArakczejeM'a. Łabzina zesłano do miasta Sengilej w guberni symbirskiej, gdzie z początku mieszka! z żoną w zimnej izbie znosząc wszelkiego rodzaju niedostatki. W 1823 zezwolono mu na przesiedlenie się do Symbirska. Tu zbliżył się do najwartościowszych przedstawicieli miejscowego społeczeństwa. Odważne wystąpienie Łabziua dało pretekst reakcyjnym kołom rządowym - inspirowanym przez uzyskującego wówczas wpływy fanatyka archimandrytę Fotija - do pozbycia się najbardziej w> bitnego i niezależnego przedstawiciela mistycyzmu, wydawał się bowiem niektórym czynnikom zbyt "niebezpiecznym wolnomyślicielem".
197 W książce Rzeczy minione i rozmyślania Hercen opowiadał o znanym romansie dekabrysty Wasilija Pietrowicza Iwaszowa (1794-1840) z guwernantką rodziny Iwaszowów Kamilą Le Dantu (1808-1839), która wyjechała z Iwaszowem na Syberię, gdzie została przez niego poślubiona. Historia żony I. Annienkowa, Poliny Gebl (1800-1876), która udała się za nim na zesłanie - przypominająca w ogólnych zarysach perypetie romansu Iwaszowa - wskazuje na błąd Szew-czenki, który pomylił te kobiety.
198 Na wpół fantastyczna powieść Aleksandra Dumas (ojca) o Annienkowej, Le maitre farmes, w której według opinii samej Annienkowej jest więcej zmyśleń niż prawdy, ukazała się w rosyjskim przekładzie w 1925 r.
199 Staruszki przekazały Szewczence nieścisłe dane o Puszczynie, wiadomości te są błędne. Puszczyn w 1857 r. ożenił się z wdową (bynajmniej nie bogatą) po swym przyjacielu Fonwizinie, Natalią Dmitrijewną z domu Apuchtiną (1805- 1869), z którą od dawna łączyło go uczucie przyjaźni; W owym czasie mieszkał w majątku swej żony w guberni moskiewskiej, nie zajmując żadnych "wybitnych stanowisk".
200 Obszarnik Diemidow A. (1813- 1876) z okolic Niżniego Nowgorodu. Portret M. Diemidowej nie zachował się do naszych czasów, jak wiele innych prac mal.ii-skich Szewczenki.
201 To opowiadanie sprzeczne jest ze wszystkimi dostępnymi nam materiałami, które charakteryzują stosunek gubernatora Murawiowa do katorżniczej sytuacji chłopów pańszczyźnianych; w sporach chłopów z obszarnikami Murawiow zawsze stał po stronie chłopów; nie na próżno zwolennicy pańszczyzny układali na niego różne pamflety i epigramaty jak np.:
Męczyły cię o sławie sny, Jasnych i wolnych chciałeś dni, Majaczył ci się postęp, cud - I do rewolty pchałeś lud.
202 Żemczużnikow Lew Michajłowicz (1828-1912) - malarz i rytownik, siostrzeniec hr. W. Pierowskiego, cioteczny brat poety hr. A. Tołstoja, był potem jednym z bliskich przyjaciół Szewczenki; autor treściwych i ciekawych wspomnień. Potomek po kądzieli ostatniego ukraińskiego hetmana, hr. Kiriłły Razumowskiego; kochał namiętnie Ukrainę, interesował się jej przyrodą, obyczajami, zbierał ukraińskie pieśni i bajki.
258
203 Wariencow A. (zm. 1895) - kamerjunkier, dyrektor biura jarmarków w Niż-nim Nowgorodzie, za młodu - oficer lejbgwardii Preobrażeńskiego Pułku, był ożeniony z siostrą Golicynów, ks
|
WÄ
tki
|